Veel mensen vragen zich af of Manuka honing echt dat superfood is waar zoveel over wordt geschreven, of dat er misschien ook risico’s aan kleven. Is het een krachtig natuurlijk middel, of eerder een product dat met voorzichtigheid gebruikt moet worden?
In dit artikel worden de feiten en fabels uit elkaar gehaald. We kijken naar de herkomst, de wetenschappelijke inzichten en de mogelijke voordelen én risico’s. Zo krijg je een eerlijk beeld: geen marketingpraat, maar een nuchtere blik op wat Manuka honing wel en niet voor je kan betekenen.
Alvast 5 van de belangrijkste punten
- Manuka honing komt uit Nieuw-Zeeland en bevat een stof genaamd MGO die zorgt voor de antibacteriële werking.
- Deze honing onderscheidt zich van andere soorten door de unieke samenstelling, rijk aan antioxidanten en stoffen die ontstekingen kunnen remmen.
- Het gebruik van Manuka honing kan bepaalde gezondheidsvoordelen hebben, zoals ondersteuning van het immuunsysteem en het remmen van bacteriële groei.
- Hoewel allergische reacties zeldzaam zijn, blijft matiging belangrijk om klachten te voorkomen.
- De kwaliteit en echtheid verschillen per product, let daarom altijd op de MGO-waarde en het UMF-keurmerk.
Wat is Manuka Honing?
Manuka honing komt uit Nieuw-Zeeland en wordt gemaakt door bijen die nectar verzamelen van de manuka struik. Wat deze honing bijzonder maakt, is de aanwezigheid van methylglyoxal (MGO). Deze stof is in veel hogere concentraties aanwezig dan bij gewone honingsoorten en staat centraal in de gezondheidsclaims die eraan verbonden zijn.
MGO is geen schadelijke stof voor het lichaam, maar staat juist bekend om het remmen van bacteriën. Juist door die hogere concentratie wordt Manuka honing zo gewild en vaak ook duurder aangeboden.
De populariteit komt vooral voort uit de gedachte dat Manuka honing meer zou doen dan gewone honing. Verhalen over de helende kracht gaan rond, maar niet iedereen deelt dezelfde overtuiging. Zoals bij de meeste natuurlijke producten geldt: de reactie verschilt per persoon.
Herkomst en Productie
Manuka honing is altijd verbonden aan Nieuw-Zeeland, omdat de manuka struik daar in het wild groeit. De bijen verzamelen de nectar en verwerken die tot honing waarin MGO aanwezig is. De hoeveelheid MGO per pot verschilt, afhankelijk van factoren zoals de groeilocatie van de struik en de weersomstandigheden tijdens het bloeien.
Hoe hoger de MGO-waarde, hoe hoger doorgaans ook de prijs. Deze waarde wordt gezien als de belangrijkste graadmeter voor de antibacteriële werking die aan de honing wordt toegeschreven.
Unieke Eigenschappen
Wat Manuka honing anders maakt dan andere soorten, zijn de eigenschappen die rechtstreeks verbonden zijn aan de hoge concentratie MGO. Deze stof staat bekend om haar antibacteriële werking en wordt gezien als de belangrijkste reden waarom Manuka honing zo veel aandacht krijgt.
MGO kan bijdragen aan het beschermen van cellen in het lichaam en wordt vaak gekoppeld aan de mogelijke gezondheidsvoordelen. Honing met een hogere MGO-waarde wordt meestal gewaardeerd als krachtiger, omdat de antibacteriële werking dan sterker aanwezig zou zijn.
Daarnaast is Manuka honing een monofloraal product. Dat betekent dat de bijen vrijwel uitsluitend nectar van de manuka struik verzamelen. Dit geeft de honing een samenstelling die zeldzaam en specifiek is.
Samenstelling van Manuka Honing
De bijzondere samenstelling van Manuka honing zit in de hoge concentratie MGO in combinatie met andere natuurlijke stoffen. Hoewel gewone honing ook MGO bevat, ligt het gehalte bij Manuka honing veel hoger, omdat de nectar afkomstig is van de manuka struik die alleen in Nieuw-Zeeland groeit.
Naast MGO bevat de honing natuurlijke enzymen en diverse nutriënten. Samen vormen ze de basis voor de bacterieremmende eigenschappen die vaak genoemd worden. Dit verklaart waarom Manuka honing populair is als natuurlijk alternatief in de ondersteuning van bepaalde gezondheidsklachten.
Alles bij elkaar ontstaat een complexe samenstelling waarbij vooral de hoge MGO-waarde een centrale rol speelt in de werking die eraan toegeschreven wordt.
Actieve Bestanddelen
De werking van Manuka honing komt vooral door een aantal actieve bestanddelen. De bekendste is MGO, die in veel hogere concentraties voorkomt dan bij andere honingsoorten. Uit onderzoeken blijkt dat MGO sterke antibacteriële eigenschappen bezit, die kunnen helpen bij het remmen van infecties.
Daarnaast bevat de honing ook antioxidanten die het lichaam beschermen tegen vrije radicalen, en stoffen die ontstekingsprocessen kunnen afremmen. Samen dragen deze bestanddelen bij aan een bredere werking, waaronder ondersteuning van wondgenezing.
Nutriënten
Manuka honing levert ook een breed scala aan voedingsstoffen. Het gaat om enzymen, antioxidanten, vitamines, mineralen en sporenelementen die elk een rol spelen in de algemene ondersteuning van het lichaam.
De aanwezige antioxidanten helpen schadelijke vrije radicalen te neutraliseren, terwijl vitamines en mineralen het immuunsysteem kunnen versterken. Bovendien zijn er bioactieve stoffen aanwezig die bijdragen aan de zuiverende werking van de honing en vaak sterker zijn dan die van gewone honingsoorten.
Het geheel maakt duidelijk dat Manuka honing meer is dan alleen een zoetmiddel: het is een product met een rijke voedingswaarde.
Mogelijke Gezondheidsvoordelen
Manuka honing wordt vaak genoemd vanwege mogelijke voordelen voor de gezondheid. Het meest besproken effect is de antibacteriële werking, die kan helpen bij het bestrijden van bepaalde bacteriën. Daarnaast wordt de honing in verband gebracht met ondersteuning van het immuunsysteem, waardoor het lichaam beter weerstand kan bieden.
Ook voor de spijsvertering wordt soms een positief effect gemeld. Toch blijft het belangrijk om te beseffen dat Manuka honing geen wondermiddel is. Onderzoeken geven aanwijzingen, maar de uitkomst kan per persoon verschillen.
Wie Manuka honing als supplement of ter ondersteuning wil inzetten, doet er goed aan dit eerst te bespreken met een medisch professional. Zo kan het gebruik afgestemd worden op de persoonlijke situatie.
Antibacteriële Eigenschappen
De werking van Manuka honing wordt vooral toegeschreven aan de stof methylglyoxal (MGO). Deze stof heeft een antibacteriële en ontstekingsremmende werking en kan zo bijdragen aan het bestrijden van infecties en het ondersteunen van het immuunsysteem.
Daarom wordt Manuka honing regelmatig genoemd als een natuurlijk hulpmiddel bij uiteenlopende gezondheidsklachten. Onderzoekers kijken zelfs naar de mogelijkheden om Manuka honing in te zetten als basis voor natuurlijke antibiotica, als alternatief in een tijd waarin resistentie tegen reguliere antibiotica steeds meer voorkomt.
Ondersteuning van het Immuunsysteem
Ook het immuunsysteem kan profiteren van de stoffen in Manuka honing. Een deel van de werking wordt toegeschreven aan de aanwezigheid van vitamine C, een vitamine die bijdraagt aan het behoud van een goede afweer. Met name de varianten met een MGO 100-waarde worden genoemd als ondersteunend.
Daarnaast zijn er capsules op de markt die Manuka honing combineren met vitamine C. Deze kunnen dienen als aanvulling, al blijft het belangrijk om de totale inname in balans te houden. Bij normaal gebruik wordt Manuka honing als veilig beschouwd.
Eventuele Risico’s van Manuka Honing
Hoewel er veel positieve eigenschappen worden toegeschreven aan Manuka honing, is het goed om ook stil te staan bij mogelijke risico’s. De veiligheid van langdurig of intensief gebruik is nog niet volledig onderzocht. Daarom is het verstandig om terughoudend te zijn bij het inzetten van nieuwe producten.
Vooral bij allergieën kan er een risico ontstaan. Bij twijfel of klachten is het altijd aan te raden om een arts of specialist te raadplegen.
Allergische Reacties
Sommige mensen kunnen allergisch reageren op Manuka honing. Dat geldt met name voor wie al gevoelig is voor voedselallergieën, pollen of astma. Er zijn gevallen bekend waarbij een combinatie met koninginnengelei ernstige astmatische klachten veroorzaakte.
Wie een bijenallergie heeft, moet extra voorzichtig zijn. Reacties kunnen uiteenlopen van ademhalingsproblemen tot allergische astma. Het blijft belangrijk alert te zijn en bij klachten medische hulp in te schakelen.
Overmatig Gebruik
Ook al wordt Manuka honing vaak geprezen, overdaad kan leiden tot problemen. Het product bevat veel natuurlijke suikers, en een te hoge inname kan de bloedsuikerspiegel belasten. Voor mensen met diabetes of overgewicht is dit een belangrijk aandachtspunt.
Daarnaast kunnen maagklachten zoals misselijkheid of diarree ontstaan bij te veel gebruik. Dat komt doordat de hoge suikerconcentratie en andere actieve stoffen de maagwand kunnen irriteren. Daarom is matiging altijd de beste keuze.
Andere Honingsoorten
Vergelijk je Manuka honing met andere soorten, dan vallen de verschillen goed op. Onderstaande tabel laat de belangrijkste kenmerken zien:
| Honingsoorten | Kenmerken |
|---|---|
| Manuka Honing | Komt uit Nieuw-Zeeland en staat bekend om de hoge concentratie MGO en de daarmee verbonden antibacteriële werking. Rijk aan voedingsstoffen en populair bij gebruik voor wondverzorging en ter ondersteuning van de weerstand. Wel vaak duurder, en de effecten verschillen per persoon. |
| Andere Honingsoorten (zoals acacia en tijm) | Bevatten antioxidanten en mineralen die gezond kunnen zijn, maar missen de unieke antibacteriële werking van Manuka honing. Sommige soorten worden als bijzonder gepresenteerd, maar zijn in de praktijk gewone honing. Kritisch kopen blijft daarom belangrijk. Meer over dit verschil lees je hier. |
Wetenschappelijk Onderzoek en Studies
Er is veel onderzoek gedaan naar de eigenschappen van Manuka honing. Zo hebben wetenschappers van de Universiteit van Waikato in Nieuw-Zeeland de antimicrobiële werking onderzocht. Hun bevindingen bevestigen dat Manuka honing antibacteriële activiteit vertoont, voornamelijk door de aanwezigheid van bioactieve stoffen zoals Methylglyoxal (MGO).
Recente studies laten zien dat Manuka honing mogelijk ook bijdraagt aan ondersteuning van het immuunsysteem en wondgenezing. De resultaten zijn positief, maar onderzoekers benadrukken dat de mate van effect nog altijd ter discussie staat. Er is bewijs voor de werking, maar niet iedereen reageert hetzelfde, en verdere bevestiging is nodig.
Daarom blijft het verstandig om Manuka honing niet te zien als vervanging van medische zorg. Het kan een aanvullende rol spelen, maar bij gezondheidsklachten blijft professioneel advies noodzakelijk.
Recente Onderzoeken
De laatste jaren zijn er meer klinische en experimentele studies uitgevoerd. Deze bevestigen de antibacteriële werking en ondersteunen de rol van Manuka honing bij wondgenezing. Ook wordt gekeken naar effecten zoals het bevorderen van de vorming van nieuwe bloedvaten, een proces dat herstel kan ondersteunen.
Daarnaast zijn er onderzoeken uitgevoerd bij stomadragers, waaruit blijkt dat Manuka honing de huidconditie kan verbeteren en de levenskwaliteit positief kan beïnvloeden. Dit soort studies onderstrepen dat Manuka honing een breed werkingsgebied kan hebben, al blijft nuance nodig bij het interpreteren van de resultaten.
Resultaten en Conclusies
Uit het huidige onderzoek blijkt dat Manuka honing meerdere gunstige eigenschappen bezit. De antibacteriële werking is daarbij het meest consistent aangetoond. Ook het bevorderen van wondgenezing en een ondersteunend effect op het immuunsysteem komen regelmatig terug in studies.
Toch blijft voorzichtigheid belangrijk. Manuka honing is vooral een nuttige aanvulling, geen vervanging voor reguliere medicijnen of medische behandelingen. Meer onderzoek is nodig om de precieze voordelen en mogelijke risico’s volledig te begrijpen.
Verklarende Woordenlijst
- Methylglyoxal (MGO): stof in Manuka honing die verantwoordelijk is voor de antibacteriële eigenschappen.
- UMF: Unique Manuka Factor, keurmerk dat de antibacteriële activiteit van de honing aangeeft.
- Monofloraal product: honing die grotendeels afkomstig is van één bloemsoort, in dit geval de manuka struik.
- Antioxidanten: stoffen die het lichaam beschermen tegen oxidatieve schade door vrije radicalen.
- Bioactieve stoffen: natuurlijke componenten in voeding die een biologisch effect hebben op het lichaam.
- Stomadragers: mensen die een stoma hebben, een kunstmatige opening in de buikwand voor de afvoer van afvalstoffen.
Conclusie
Manuka honing kan voordelen bieden, vooral door de antibacteriële eigenschappen en de mogelijke ondersteuning van het immuunsysteem. Toch zijn er ook aandachtspunten: allergieën en overmatig gebruik kunnen risico’s opleveren.
Let altijd op de echtheid en kwaliteit van de honing. Controleer MGO-waarden en keurmerken, en weeg voor- en nadelen af. Manuka honing kan zeker een waardevolle toevoeging zijn, mits gebruikt met de nodige voorzichtigheid.
De Rol van UMF in Kwaliteitsbepaling
Naast de MGO-waarde speelt de Unique Manuka Factor (UMF) een centrale rol bij kwaliteitsbepaling. Het UMF-keurmerk geeft aan hoe sterk de antibacteriële activiteit van de honing is. Een UMF-rating van 10+ wordt vaak gezien als therapeutisch bruikbaar.
Niet alle Manuka honing krijgt dit keurmerk. Alleen honing die voldoet aan strenge kwaliteitsnormen en uitgebreid getest is, mag het dragen. Wie zekerheid wil over de kwaliteit, doet er goed aan honing te kiezen met een duidelijk vermelde UMF- en MGO-waarde.
Bronnen
Voor wie dieper in dit onderwerp wil duiken, zijn er verschillende betrouwbare bronnen. Producenten in Nieuw-Zeeland geven vaak inzicht in het productieproces en de kwaliteitsbewaking. Daarnaast zijn er wetenschappelijke artikelen waarin de bioactieve werking en mogelijke voordelen uitgebreid worden beschreven.
Ook bij aanschaf in de supermarkt is het zinvol te letten op herkomst en keurmerken. Zo voorkom je dat je betaalt voor een product dat niet voldoet aan de claims. Goede informatie helpt om een weloverwogen keuze te maken.
Wetenschappelijke Artikelen
De afgelopen decennia is er veel onderzoek gedaan naar de werking van Manuka honing. Verschillende publicaties hebben de bijzondere eigenschappen ervan onderzocht en beschreven. Enkele belangrijke bevindingen zijn:
- Meerdere studies bevestigen de antibacteriële werking van Manuka honing en tonen aan dat deze kan bijdragen aan het bestrijden van infecties.
- Onderzoek wijst uit dat de bioactieve stoffen in Manuka honing een rol spelen bij het verminderen van ontstekingsreacties in het lichaam.
- De hoge concentratie Methylglyoxal (MGO) blijkt een cruciale factor te zijn in de unieke werking van deze honing.
- Er zijn aanwijzingen dat Manuka honing kan ondersteunen bij wondgenezing, onder meer door het remmen van bacteriegroei en het verminderen van ontstekingen.
- Hoewel aanvullend onderzoek nodig blijft, wijst het huidige bewijs steeds vaker op een positieve invloed van Manuka honing op de gezondheid.
Deskundige Meningen
Onder experts zijn de meningen over Manuka honing verdeeld. Waar sommigen vooral de kracht benadrukken, plaatsen anderen meer kanttekeningen. Enkele standpunten die vaak naar voren komen:
- Een deel van de deskundigen is overtuigd van de antibacteriële werking en ziet hierin een waardevolle ondersteuning bij infecties en wondgenezing.
- Andere onderzoekers benadrukken dat er meer hard wetenschappelijk bewijs nodig is voordat de gezondheidsclaims volledig onderbouwd zijn.
- De discussie gaat ook over de kwaliteit en betrouwbaarheid van de producten. Vooral de UMF- en MGO-waarden zijn hierbij een punt van aandacht. Sommige experts pleiten voor strengere controle en regelgeving.
- Het gebruik van Manuka honing in cosmetische producten is nog niet wetenschappelijk bewezen, al melden gebruikers positieve ervaringen met huidverzorging.
- Over het algemeen is er geen volledig eensluidende visie: de gezondheidsvoordelen worden erkend, maar de mate en toepassing blijven onderwerp van debat.
Geraadpleegde bronnen:
De onderstaande referenties vormen de inhoudelijke onderbouwing van dit artikel.
- Holland & Barrett – Manuka honing: zin en onzin – Een artikel dat de claims rond Manuka honing onderzoekt, gepubliceerd door Holland & Barrett.
- Supernaturals – Wat is Manuka Honing – Een informatieve pagina die de herkomst en eigenschappen van Manuka honing uitlegt.
- Spiruella – Manuka honing: de sterkste honing ter wereld – Een blogpost die de kracht en voordelen van Manuka honing benadrukt.
- Runner’s World – Wat is Manuka honing en waarom is het gezond voor hardlopers? – Een artikel over de voordelen van Manuka honing voor sporters, gepubliceerd door Runner’s World.
- Gezondheid en Wetenschap – Manukahoning doodt bacteriën, maar is geen superfood – Een kritisch artikel over de claims van Manuka honing als superfood, gepubliceerd door Gezondheid en Wetenschap.
- Honingwinkel – Is Manuka honing onzin? – Een blogpost die de claims rond Manuka honing kritisch bekijkt.
- Honingwinkel – De werking van Manuka honing in 5 vragen – Een artikel van de Honingwinkel die de werking van Manuka honing in vraag-en-antwoord formaat uitlegt.
Gerelateerde artikelen
Veelgestelde vragen
Wat is Manuka Honing en waar komt het vandaan?
Manuka honing is een unieke honingsoort, afkomstig van bijen die de nectar van de manuka struik verzamelen. Deze struik komt voornamelijk voor in Nieuw-Zeeland. De honing staat bekend om zijn speciale eigenschappen, met name de antibacteriële werking door de stof MGO.
Hoe kan ik de echtheid van Manuka Honing controleren?
Om de echtheid van Manuka honing te controleren, let dan op de MGO-waarde op de verpakking. Dit getal geeft aan hoeveel methylglyoxal er in de honing zit. Daarnaast kun je ook letten op keurmerken zoals het UMF-keurmerk, dat staat voor de kwaliteit en werking van de honing. Certificaten op de verpakking kunnen eveneens betrouwbaar zijn.
Wat gebeurt er als Manuka Honing kristalliseert?
Het is heel normaal dat Manuka honing na verloop van tijd kristalliseert. Dit is een natuurlijk proces waarbij de suikers in de honing vaste deeltjes gaan vormen. Het kristalliseren heeft geen invloed op de kwaliteit van de honing. Je kan de pot rustig in een warmwaterbad zetten om het weer vloeibaar te maken, als je de voorkeur geeft aan een vloeibare honing.
Hoe Manuka Honing te gebruiken?
Je kunt Manuka honing op verschillende manieren gebruiken:
- Als een gezonde en zoete topping op toast of crackers.
- Als een toevoeging aan warme dranken zoals thee of melk, voor extra smaak en een eventueel geneeskrachtig effect.
- Als een natuurlijk zoetmiddel in gebakken goederen zoals cake of koekjes.
- Gemengd met yoghurt of kwark voor een heerlijke en voedzame snack.
- Direct op kleine wondjes of snijwonden om de genezing te bevorderen.
Is Manuka Honing veilig voor kinderen?
Over de veiligheid van Manuka honing voor kinderen is nog niet voldoende wetenschappelijk onderzoek gedaan. Hoewel er geen directe risico’s bekend zijn, is het raadzaam om voorzichtig te zijn bij het gebruik van Manuka honing bij kinderen. Het advies van een arts of kinderarts is aan te raden.
Is Manuka honing gevaarlijk?
Nee, Manuka honing is over het algemeen niet gevaarlijk bij normaal gebruik. Het is wel belangrijk om op te letten voor mogelijke allergische reacties, vooral bij mensen met een bijenallergie. Overmatig gebruik kan ook nadelig zijn, door de hoge suikerinname.
Kan ik Manuka honing gebruiken als ik zwanger ben?
Het is het beste om tijdens de zwangerschap voorzichtig te zijn met het gebruik van Manuka honing. Raadpleeg een arts voordat je het gebruikt om mogelijke risico’s te bespreken.
Kan ik Manuka honing gebruiken bij kinderen?
Ja, Manuka honing kan veilig worden gebruikt bij kinderen ouder dan één jaar. Zorg er wel voor dat ze geen allergie hebben voor bijenproducten.
Helpt Manuka honing bij verkoudheid?
Hoewel er enig bewijs is dat Manuka honing de symptomen van verkoudheid kan verlichten, moet je nog steeds andere behandelingen proberen, zoals medicijnen en rust.
Waar kan ik betrouwbare informatie vinden over het gebruik van Manuka honing?
Je kunt betrouwbare informatie vinden over het gebruik van Manuka honing door te raadplegen gezondheidswebsites, wetenschappelijke publicaties en door te praten met een arts of apotheker.
