Als je goed oplet, zul je ontdekken dat hoe meer je iets afwijst, hoe groter het wordt. Misschien gaat het om een slechte gewoonte, een negatief denkpatroon, emoties uit het verleden of een naderende deadline.
Wat het ook is, je probeert het weg te duwen, te doen alsof het niet bestaat, of het zelfs te negeren. Maar het blijft terugkomen. Wat je afwijst, krijgt juist meer kracht en zal uiteindelijk dreigen je omver te werpen.
Dit fenomeen staat ook bekend als het “roze olifant“-effect. Hoe meer je probeert een roze olifant te vergeten, hoe meer je eraan denkt. Verzet werkt op dezelfde manier, door ongewenst gedrag naar de voorgrond van je bewustzijn te brengen.
Carl Jung, een vooraanstaand psycholoog, zei: “Wat je afwijst, blijft niet alleen bestaan, maar wordt ook groter.” Kortom, alles wat je afwijst, blijft bij jou. Hoe meer je het probeert te vermijden, hoe meer je ervan krijgt.
Het effect van weerstand
De levensveranderende boodschap achter Jung’s uitspraken is dat weerstand spanning veroorzaakt. Het houdt je aandacht vast op datgene wat je juist probeert te vermijden.
Deze voortdurende concentratie versterkt negatieve gedachten, gevoelens of ervaringen. Het is alsof er een schijnwerper op gericht staat, waardoor het groter en machtiger lijkt dan het in werkelijkheid is.
Je geest is als een ijsberg, met twee functionele onderdelen. Het bewuste deel is wat je aan de oppervlakte ziet, waar je beslissingen maakt en ideeƫn beheert.
Maar onder de oppervlakte bevindt zich je onbewuste: een draaikolk van emoties, herinneringen en oerinstincten. Verzet komt voort uit deze onbewuste dimensie.
Wanneer je iets afwijstāof dat nu een angst, idee of schadelijke gewoonte isāduw je het dieper je onbewuste in. Maar hier ligt de harde realiteit: je onbewuste begrijpt geen ontkenning. Het maakt geen onderscheid tussen weerstand en aandacht.
De kracht van acceptatie
Wat zijn de alternatieven voor verzet? Jung stelt voor om acceptatie toe te passen. Erken het gevoel, de gedachte, ervaring, gewoonte of impuls zonder oordeel.
Vecht er niet tegen, maar laat het op je afkomen, onderzoek het rustig en laat het daarna wegebben. Niet omdat je wilt dat het blijft, maar omdat het negeren ervan het alleen maar sterker maakt.
Acceptatie bereidt je voor om je emotionele energie ervan los te maken. Dit betekent niet dat je negatieve gedragingen zomaar moet accepteren of dat je toelaat dat schadelijke patronen doorgaan.
Acceptatie is geen overgave, maar eerder ruimte creƫren voor wat er in je hoofd of hart opkomt, zonder dat het je beheerst. Het is het proces van erkennen dat iets gebeurt en dat dit okƩ is.
Maak tijd voor moeilijke gesprekken
Neem de tijd voor dat ongemakkelijke gesprek. Spreek de waarheid, ook al betekent dit dat de relatie misschien zal verbeteren of juist zal eindigen.
Verzet stelt alleen het onvermijdelijke uit. Het onderdrukken van wat je moet zeggen is als het onder water houden van een ballon: de druk bouwt zich op totdat het uiteindelijk met een knal naar de oppervlakte komt.
We hebben het allemaal wel eens meegemaakt. Je bijt op je tong, omdat je geen scĆØne wilt veroorzaken, iemand niet wilt kwetsen of de situatie niet ongemakkelijk wilt maken.
Maar wanneer je je gevoelens opzij schuift of moeilijke gesprekken vermijdt, verdwijnen ze niet. Ze blijven op de achtergrond sudderen, worden sterker en complexer, totdat ze op een gegeven moment niet meer genegeerd kunnen worden.
Er bestaat een misvatting dat het vermijden van conflict de vrede bewaart, maar in werkelijkheid stelt het vaak alleen het onvermijdelijke uit en maakt het het erger.
Als je te lang iets onderdrukt, kan het op een onverwachte manier naar boven komen, vaak op momenten dat je dat het minst wilt. Wat wordt onderdrukt, komt uiteindelijk altijd aan de oppervlakte, zoals het gezegde luidt. En als dat gebeurt, is het zelden fraai.
Stilte heeft een prijs
Een ongemakkelijk gesprek voeren en de waarheid onder ogen zien kan beangstigend zijn. Het is veel makkelijker om te zwijgen en het ongemak te vermijden.
Maar stilte heeft een prijs. Wrok, frustratie en zelfs verdriet kunnen zich op de achtergrond ophopen en je emotionele en fysieke welzijn beginnen te beĆÆnvloeden.
Je merkt misschien dat je prikkelbaarder wordt, meer angst ervaart, of gewoon uitgeput raakt van het dragen van deze onuitgesproken last. De energie die het kost om je waarheid te onderdrukken, is uitputtend.
De waarheid is dat wij sociale wezens zijn, geprogrammeerd om verbinding te maken met anderen. Maar echte verbinding gebeurt niet zonder authenticiteit. En authenticiteit vereist eerlijkheid, zelfs als het ongemakkelijk is.
Het gaat er niet om je emoties op een roekeloze manier over iemand uit te storten, maar om jezelf de ruimte te geven om te uiten wat waar is voor jou. Wanneer je spreekt, creƫer je ruimte voor helderheid en begrip, zowel voor jezelf als voor de ander.
De kracht van loslaten
Zoals Carl Jung zei: “Wat je niet bewust maakt, zal je leven bepalen en je zult het lot noemen.” Het erkennen van je onderbewuste en het onderzoeken van wat eronder ligt, is de sleutel tot persoonlijke groei.
Als je je woede negeert, suddert het onder de oppervlakte, klaar om op elk moment te ontploffen.
Vind een positieve manier om het te bespreken en los de situatie op voordat het escaleert. Het vasthouden aan woede, wrok of angst weegt je alleen maar zwaarder. Vergeef, leer en ga verder.
Wanneer je stopt met je te verzetten, maak je mentale ruimte vrij voor wat echt belangrijk is. Je wordt proactief in plaats van reactief. Zoals Jung zei: “Ik ben niet wat mij is overkomen; ik ben wat ik kies te worden.” Door naar binnen te kijken en je realiteit te veranderen, kies je vrijheid.
Ook lezen:
Veelgestelde vragen
Wat betekent het “roze olifant”-effect?
Het “roze olifant”-effect verwijst naar het fenomeen dat hoe meer je iets probeert te vermijden of te vergeten, hoe prominenter het in je gedachten wordt.
Waarom maakt verzet problemen vaak erger?
Verzet richt je aandacht juist op wat je probeert te vermijden, waardoor het in je bewustzijn groeit en meer invloed krijgt op je emoties en gedrag.
Hoe kan acceptatie mij helpen om innerlijke rust te vinden?
Acceptatie helpt je om zonder oordeel te erkennen wat er is, waardoor je ruimte creƫert om emoties te verwerken zonder dat ze je beheersen.
Like me op Facebook om meer artikelen zoals deze in je feed te zien verschijnen die je anders zou missen.
