Belangrijke punten:
- Ja, je kunt koffie drinken op een lege maag: Volgens huidig onderzoek is het onwaarschijnlijk dat koffie op een lege maag bij de meeste mensen aanzienlijke gezondheidsproblemen of negatieve bijwerkingen veroorzaakt, zolang je het met mate drinkt en niet vlak voor het slapengaan.
- Het kan stress en spijsverteringsproblemen veroorzaken bij sommigen: Koffie drinken op een lege maag kan symptomen van bepaalde gezondheidsproblemen verergeren, zoals angst, GERD en andere spijsverteringsproblemen. Het kan ook de cortisolreactie verhogen als het onder stressvolle omstandigheden wordt gedronken.
- Gebruik koffie niet als vervanging voor ontbijt: Zelfs als je ‘s ochtends koffie op een lege maag drinkt, zorg er dan voor dat je het opvolgt met een ontbijt. De eerste maaltijd van de dag is essentieel voor energie, bloedsuikerbalans en een goede stofwisseling.
Het onderzoek naar koffie drinken op een lege maag
De meeste onderzoeken die de gezondheidseffecten van koffie bestuderen, richten zich op de algemene inname van koffie. Er is niet veel onderzoek gedaan naar de effecten van koffie drinken op een lege maag. Er zijn echter aanwijzingen dat het anders werkt in het lichaam dan wanneer je koffie met voedsel drinkt.
Voor stress:
Een verschil is dat je cafeïne mogelijk sneller opneemt wanneer je koffie op een lege maag drinkt. Als je koffie met voedsel of samen met een calorierijke drank, zoals een eiwitshake, drinkt, zal de opname van cafeïne worden vertraagd omdat de maaglediging langzamer gaat na het eten van voedingsstoffen zoals eiwitten en vetten.
Als je een kop koffie drinkt op een lege maag, zul je waarschijnlijk de cafeïne veel sneller opnemen, wat kan leiden tot enkele bijwerkingen, vooral bij mensen die al gevoelig zijn voor cafeïne.
“Koffie drinken op een lege maag zorgt ervoor dat je de effecten van de cafeïne sneller merkt. Dus als je gevoelig bent voor cafeïne en bijwerkingen ervaart zoals rusteloosheid, nervositeit en angst, kan het drinken van koffie op een lege maag deze symptomen verergeren.”
Voor de spijsvertering:
Koffie drinken op een lege maag kan ook symptomen van gastro-oesofageale refluxziekte (GERD) veroorzaken of verergeren door de druk van de onderste slokdarmsfincter (LES) te verlagen. De LES is een ringvormige spier aan het einde van de slokdarm die voorkomt dat ingeslikt voedsel terugvloeit vanuit de maag en beschermt de slokdarm tegen maagzuur.
Koffie is behoorlijk zuur en kan ervoor zorgen dat je darmen sneller gaan werken en je maag meer zuur aanmaakt. Ook kan het de klep tussen je slokdarm en maag verslappen, waardoor je last kunt krijgen van brandend maagzuur. Dus, als je daar gevoelig voor bent, is het misschien slim om koffie op een lege maag te vermijden, vooral als je merkt dat je klachten erger worden.
Het is echter onduidelijk of koffie drinken op een lege maag erger is voor mensen met brandend maagzuur en GERD in vergelijking met het drinken van koffie tijdens een maaltijd. Daarnaast is er geen bewijs dat koffie-inname verbonden is met een verhoogd risico op spijsverteringsproblemen zoals zweren, ongeacht of het op een lege maag wordt geconsumeerd of niet.
Wat is een slokdarmsfincter
De slokdarmsfincter is een spier die zich aan het uiteinde van de slokdarm bevindt, waar deze overgaat in de maag. Hij werkt als een klep die opent om voedsel door te laten naar de maag en sluit om te voorkomen dat maagzuur en voedsel terugvloeien in de slokdarm. Er zijn twee slokdarmsfincters: de bovenste en de onderste. De onderste slokdarmsfincter (LES) speelt een belangrijke rol bij het voorkomen van brandend maagzuur en gastro-oesofageale reflux (GERD).
Voor hormonen:
Een ander veelgebruikt argument tegen koffie drinken op een lege maag is dat het een negatieve invloed kan hebben op hormoonspiegels, met name het stresshormoon cortisol. Wederom is er weinig onderzoek naar deze specifieke relatie, hoewel bestaande studies laten zien dat regelmatige koffieconsumptie geen grote impact lijkt te hebben op cortisolspiegels.
Een studie uit 2023 onder 148 mensen vond bijvoorbeeld geen significante effecten van regelmatig cafeïnegebruik op de basale cortisolwaarden of reactiviteit. Echter, wanneer geconsumeerd onder stressvolle omstandigheden, kunnen cafeïnehoudende dranken zoals koffie de cortisolreactie verhogen als reactie op de stressfactor.
Er zijn geen studies die de effecten van koffie drinken op een lege maag vergelijken met het drinken ervan tijdens een maaltijd op de hormoonspiegels, maar aangezien cafeïne cortisolniveaus kan verhogen en angst kan opwekken bij consumptie op een lege maag, is het misschien beter om koffie te vermijden als je een bijzonder stressvolle ochtend hebt.
Samenvatting
Volgens het beschikbare onderzoek is er niets gevaarlijks aan het drinken van koffie op een lege maag. Als je echter gevoelig bent voor de stimulerende effecten van cafeïne, kun je overwegen koffie te drinken tijdens een maaltijd of met een snack. Bij consumptie onder stressvolle omstandigheden kunnen cafeïnehoudende dranken, zoals koffie, ook de cortisolreactie op stress vergroten.
Mogelijke bijwerkingen
Hoewel iedereen anders reageert op koffie, kan het drinken van koffie op een lege maag leiden tot de volgende bijwerkingen:
1. Het kan brandend maagzuur verergeren
Vanwege de zuurgraad en de invloed op de druk van de onderste slokdarmsfincter, is koffie een veelvoorkomende trigger voor spijsverteringsproblemen zoals brandend maagzuur en GERD. Of je nu koffie op een lege maag drinkt of niet, het kan symptomen zoals reflux en misselijkheid verergeren of veroorzaken. Sommige mensen merken echter dat koffie op een lege maag hun spijsverteringssysteem sneller ongemak veroorzaakt.
2. Het kan stressvolle situaties verergeren
Zoals eerder genoemd, lijkt cafeïnehoudende koffie in het algemeen geen significant effect te hebben op cortisolniveaus. Een studie uit 2016, gepubliceerd in BMC Nutrition, toonde aan dat het consumeren van 200 milliliter koffie met 160 milligram cafeïne geen invloed had op cortisolniveaus, wat aangeeft dat koffie-inname stressniveaus niet verhoogt onder niet-stressvolle omstandigheden.
Echter, sommige onderzoeken wijzen erop dat cafeïnehoudende koffie de cortisolreactie verhoogt bij mensen die worden blootgesteld aan stressvolle situaties. In combinatie met de mogelijkheid om angst en nervositeit te veroorzaken, is het verstandig om cafeïnehoudende koffie te beperken als je gestrest bent of een stressvolle dag verwacht.
3. Het kan de drang om naar het toilet te gaan stimuleren
Onderzoeken tonen aan dat ongeveer 33% van de mensen de drang voelt om naar het toilet te gaan na het drinken van koffie. Stoffen in koffie, zoals cafeïne en polyfenolen, beïnvloeden de gladde spieren in je darmen en stimuleren de behoefte om naar het toilet te gaan.
Theoretisch kan het drinken van koffie op een lege maag dit effect versterken, omdat het sneller wordt opgenomen dan wanneer het met een maaltijd wordt geconsumeerd.
4. Het kan je eetlust verminderen
Als je koffie drinkt voor een maaltijd, kan het je eetlust onderdrukken. Een review uit 2017, gepubliceerd in het International Journal of Food Sciences and Nutrition, vond dat het consumeren van cafeïne vier uur tot 30 minuten voor een maaltijd kan helpen om de calorie-inname te verminderen.
Andere studies hebben echter aangetoond dat koffie drinken tijdens een maaltijd ook kan helpen de calorie-inname te verminderen, wat erop wijst dat cafeïnehoudende koffie in het algemeen de energie-inname kan beperken.
Dit kan een probleem worden als het ertoe leidt dat je het ontbijt overslaat. Onderzoek toont aan dat regelmatig ontbijten wordt in verband gebracht met een lager risico op cardiometabole ziekten zoals type 2 diabetes en hoge bloeddruk, en helpt bij het stabiliseren van de bloedsuikerspiegel en het verhogen van energie. Dus zelfs als je koffie op een lege maag drinkt, moet je het niet zien als een vervanging voor de belangrijkste maaltijd van de dag.
Wie moet koffie op een lege maag vermijden?
Hoewel sommige mensen een kop koffie op een lege maag goed kunnen verdragen, kunnen anderen merken dat koffie drinken voor het eten misselijkheid, reflux of angst veroorzaakt.
Mensen met spijsverteringsaandoeningen zoals GERD (brandend maagzuur), reflux of het prikkelbare darm syndroom (IBS) kunnen bijzonder gevoelig zijn voor koffie en ontdekken dat het drinken ervan bij een gemengde maaltijd voor hen het beste werkt. Daarnaast kunnen mensen met andere medische aandoeningen, zoals angst, hartritmestoornissen, hoge bloeddruk en slapeloosheid, hun cafeïne-inname willen verminderen, omdat cafeïne symptomen in deze groepen kan verergeren.
Anderen merken echter dat het drinken van een kop koffie op een lege maag hen een energieboost geeft en een gezonde stoelgang stimuleert. Mensen die aan intermittent fasting doen, kunnen ook merken dat een kop zwarte koffie tijdens hun vastenperiode het vasten draaglijker maakt.
Als je merkt dat koffie drinken op een lege maag te zwaar is voor je spijsverteringsstelsel of je zenuwachtig of angstig maakt, overweeg dan om je koffie te combineren met een maaltijd die eiwitten bevat, de hoeveelheid koffie die je drinkt te verminderen, of over te schakelen op cafeïnevrije koffie.
Samenvatting
Als je last hebt van spijsverteringsaandoeningen zoals GERD, brandend maagzuur of IBS, of aandoeningen zoals slapeloosheid, angst of hoge bloeddruk, kun je overwegen koffie met voedsel te drinken om mogelijke ongemakkelijke bijwerkingen te minimaliseren. Het is het beste om je eigen reactie op koffie te evalueren om te beslissen of het drinken van koffie op een lege maag of met voedsel het beste is voor jouw lichaam.
De voordelen van het uitstellen van cafeïne-inname
Als je merkt dat koffie drinken op een lege maag in de vroege ochtend je systeem verstoort, kun je ook proberen je cafeïne-inname 90 tot 120 minuten uit te stellen. Sommige gezondheidsexperts zeggen zelfs dat dit je stemming en energieniveau kan ondersteunen.
Cortisolgehaltes fluctueren gedurende de dag en nacht, waarbij de laagste concentratie cortisol rond middernacht plaatsvindt. Daarna blijft cortisol stijgen in de ochtenduren en bereikt meestal zijn piek rond 9 uur ‘s ochtends.
Het uitstellen van cafeïne-inname kan je cortisolgehalte de tijd geven om te dalen en je lichaam de kans geven om vanzelf wakker te worden voordat je een stimulerende stof introduceert. Dit hangt echter af van wanneer je wakker wordt, je werk- en slaapschema, en meer.
Er is momenteel geen bewijs dat het wachten van 90 tot 120 minuten na het ontwaken om koffie te drinken aanzienlijke voordelen biedt. Maar als je merkt dat je je beter voelt door het uitstellen van je koffie-inname na het wakker worden, is dat misschien wat het beste werkt voor jouw lichaam. Het kan ook beter passen bij je ontbijt en de kans verkleinen dat je koffie op een lege maag drinkt.
Conclusie
Je kunt prima koffie drinken op een lege maag, maar voor sommigen kan het de spijsvertering een beetje in de war brengen of zelfs stress verergeren. Iedereen reageert nou eenmaal anders op cafeïne. Hoewel er geen hard bewijs is dat koffie op een lege maag gevaarlijk is, is het misschien niet voor iedereen de beste optie.
Als je merkt dat je er klachten van krijgt, probeer het dan eens met wat eten erbij, drink wat minder, of wacht een uurtje of twee na het opstaan. Wat wel belangrijk is, is dat koffie niet je ontbijt vervangt. Als je het ontbijt overslaat, kun je later last krijgen van weinig energie of een hongergevoel dat je lastig kunt temmen. Dus, zelfs als je je koffie graag zonder iets erbij drinkt, zorg ervoor dat je op een bepaald moment een goed, voedzaam ontbijt neemt.
Geraadpleegde bronnen:
- Healthline: What Happens If You Drink Coffee on an Empty Stomach – Over de mogelijke effecten van koffie drinken op een lege maag.
- NCBI: Coffee consumption and health effects – Wetenschappelijke studie over de gezondheidsinvloeden van koffieconsumptie.
- WebMD: Coffee’s effects on health – Artikel over de voor- en nadelen van koffie op de gezondheid.
- Mayo Clinic: GERD and coffee consumption – Uitleg over de relatie tussen GERD en koffie.
- NCBI: Effects of coffee on digestive disorders – Onderzoek naar de effecten van koffie op spijsverteringsproblemen.
- NCBI: Impact of caffeine on cortisol levels – Studie over cafeïne en de invloed op cortisolspiegels.
- NCBI: Coffee and stress response – Onderzoek naar de invloed van cafeïne op de stressreactie.
- NCBI: Caffeine and gastrointestinal motility – Studie over de invloed van cafeïne op darmmotiliteit.
- PubMed: Coffee, appetite, and calorie intake – Review over koffie en de invloed op eetlust en calorie-inname.
- NCBI: Breakfast and cardiometabolic health – Onderzoek naar de rol van ontbijt in cardiometabole gezondheid.
Ook lezen:
Veelgestelde vragen
Is het slecht om koffie te drinken op een lege maag?
Koffie op een lege maag kan bij sommige mensen leiden tot spijsverteringsproblemen zoals brandend maagzuur of misselijkheid, vooral bij mensen met GERD.
Kan koffie mijn stressniveau verhogen?
Ja, koffie kan onder stressvolle omstandigheden de cortisolreactie versterken, wat angst en nervositeit kan verhogen, vooral op een lege maag.
Moet ik koffie vermijden als ik last heb van brandend maagzuur?
Als je vaak last hebt van brandend maagzuur of GERD, is het verstandig om koffie te combineren met voedsel om de symptomen te verminderen.
Like ons op Facebook om meer artikelen zoals deze in je feed te zien verschijnen die je anders zou missen.
