Ze zijn bijna overal. En ze zijn schadelijk. Maar er zijn enkele dingen die je kunt doen om ze te vermijden.
“Forever chemicals,” ook bekend als PFAS, zijn overal. Ze zitten in ons water, onze bodem en in alledaagse voorwerpen zoals kookgerei, mascara of waterdichte kleding.
Er is steeds meer bewijs dat deze groep van duizenden synthetische stoffen het risico kan verhogen op bepaalde vormen van kanker, problemen met ontwikkeling en vruchtbaarheid, en andere gezondheidsproblemen. Het is dus verstandig om onze blootstelling hieraan te beperken.
Dat is echter makkelijker gezegd dan gedaan.
Alvast 5 van de belangrijkste punten
- Beperk het gebruik van voedselverpakkingen die mogelijk PFAS bevatten.
- Vermijd kookgerei met een anti-aanbaklaag, vooral als het beschadigd is.
- Kies voor kleding en meubels zonder waterafstotende behandeling.
- Controleer het PFAS-gehalte in je drinkwater en gebruik indien nodig een filter.
- Voorkom ophoping van PFAS-stof door regelmatig schoon te maken.
Gezondheidsexperts benadrukken dat het uiteindelijk aan beleidsmakers is om strengere regels op te stellen tegen deze schadelijke stoffen, en dat bedrijven moeten stoppen met het gebruik ervan. Maar in de tussentijd, hoe kun je PFAS vermijden zonder je leven drastisch te veranderen? Hieronder enkele basisstappen die je kunt nemen.
Wees voorzichtig met alles dat in aanraking komt met voedsel.
Overweeg om minder gebruik te maken van wegwerpverpakkingen voor eten. Vocht- en vetbestendige voedselverpakkingen, of ze nu van papier, plastic of gecoat metaal zijn, bevatten vaak PFAS.
Hoewel grote merken zoals McDonald’s en Whole Foods hebben toegezegd om PFAS uit hun toeleveringsketen te verwijderen, “zijn we er nog niet helemaal,” zegt Liz Hitchcock, beleidsexpert bij Toxic-Free Future, een non-profitorganisatie voor milieuonderzoek en belangenbehartiging. Dit betekent dat we “nog steeds een portie PFAS bij onze burger kunnen krijgen,” aldus Hitchcock.
Eenvoudige aanpassingen kunnen veel verschil maken. “Als je naar een restaurant gaat en je denkt dat je niet alles zult opeten, overweeg dan om je eigen bakje mee te nemen,” bij voorkeur een bakje dat niet van plastic is, zegt Saskia van Bergen, een chemicus voorheen bij het Department of Ecology in Washington. “Op die manier verminder je ook consumptie en voorkom je afval door een bakje maar één keer te gebruiken.”
Vermijd kookgerei met antiaanbaklaag
Probeer kookgerei met antiaanbaklaag te vermijden, omdat dit soms PFAS kan bevatten. Kies voor gietijzer, glas, roestvrij staal of keramische potten en pannen. Let vooral op antiaanbakpannen die je al jaren hebt of die beschadigd zijn.
Let op producten die je huid aanraken.
Vermijd waterdichte of vlekbestendige textielproducten die niet specifiek PFAS-vrij zijn, of het nu om kleding, tapijten of gestoffeerde meubels gaat. “Overweeg of je het echt nodig hebt,” zegt van Bergen. “Kun je ook kiezen voor een eenvoudig katoenen tafelkleed dat je vaker wast, in plaats van een vlekbestendige?”
Sommige consumentenorganisaties houden bij welke bedrijven en producten geen PFAS bevatten. De non-profitorganisatie GreenScreen Certified vermeldt producten die vrij of vrijwel vrij zijn van deze chemicaliën.
Verklarende woordenlijst
- PFAS: Synthetische chemicaliën die vaak worden gebruikt vanwege hun water- en vetafstotende eigenschappen.
- Synthetisch: Door mensen gemaakte stoffen die niet van nature voorkomen.
- Vruchtbaarheidsproblemen: Moeilijkheden bij het zwanger worden of verwekken van kinderen.
- Antiaanbaklaag: Een beschermende laag op kookgerei die voorkomt dat voedsel blijft plakken.
- Drinkwaternorm: Wettelijke norm voor de kwaliteit van drinkwater om de gezondheid te beschermen.
Houd er rekening mee dat cosmetica of verzorgingsproducten die als langdurig, waterdicht of vetbestendig worden geadverteerd, vaak PFAS-additieven bevatten. Dit geldt ook voor menstruatieproducten.
In recente jaren is aangetoond dat tampons, maandverband en menstruatieondergoed PFAS bevatten. (Californië werd onlangs de tweede staat, na Vermont, die deze chemicaliën in tampons en maandverband verbiedt). Overweeg medische siliconen menstruatiecups of -schijven te gebruiken, of kies voor merken die aangeven PFAS-vrij te zijn.
Onderzoek je lokale water- en voedselvoorziening.
Vraag aan je drinkwaterbedrijf of het voldoet aan of een plan heeft om te voldoen aan de recent aangenomen federale drinkwaternormen voor bepaalde soorten PFAS. Die normen beperken PFAS in drinkwater tot maximaal 4 delen per biljoen.
De meeste waterleveranciers publiceren een jaarlijks rapport over de kwaliteit van het drinkwater. “Weten waar je drinkwater vandaan komt is het allerbelangrijkste,” zegt Lauren Zajac, kinderarts en universitair docent milieugeneeskunde aan de Icahn School of Medicine in Mount Sinai.
Als er reden tot zorg is, overweeg dan een waterfilter. Onderzoekers hebben aangetoond dat omgekeerde osmose of actieve koolfilters het meest effectief zijn bij het verwijderen van PFAS uit drinkwater. Flessenwater is niet per se een veiliger alternatief, omdat ook daarin PFAS kan zitten.
Minimaliseer verborgen blootstellingsbronnen in huis.
PFAS en andere verontreinigingen kunnen zich opbouwen in huisstof, dus gebruik een vochtige dweil of doek om oppervlakken af te nemen. Stofzuig ook regelmatig en vervang de filters van je HVAC-systeem om PFAS onder controle te houden. Het Safer Choice-programma van de Environmental Protection Agency certificeert schoonmaakproducten zonder PFAS-additieven, zodat je niet per ongeluk PFAS je huis inbrengt tijdens het schoonmaken.
Doe je schoenen uit voordat je naar binnen gaat, om te voorkomen dat je vuil met PFAS en andere verontreinigingen mee naar binnen neemt. Was je handen voor het eten — iets wat sowieso iedereen zou moeten doen om schadelijke chemicaliën en ziektekiemen te vermijden.
“Eenvoudige dingen die de meeste families al doen, kunnen helpen,” zegt Dr. Zajac. Maar uiteindelijk vraagt het effectief beperken van onze PFAS-blootstelling “om beleid en regelgeving,” aldus Zajac. “Helaas kun je blootstelling niet vermijden door alleen je aankopen aan te passen.”
Ook lezen:
Veelgestelde vragen
Wat zijn PFAS en waarom zijn ze schadelijk?
PFAS zijn synthetische chemicaliën die vaak gebruikt worden in producten vanwege hun water- en vetafstotende eigenschappen. Ze kunnen gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals kanker en vruchtbaarheidsproblemen.
Hoe kan ik PFAS in mijn drinkwater verminderen?
Gebruik een waterfilter, zoals omgekeerde osmose of actieve kool, om PFAS uit je drinkwater te verwijderen. Controleer ook het jaarlijkse rapport van je waterleverancier.
Waarom moet ik antiaanbak kookgerei vermijden?
Antiaanbak kookgerei kan PFAS bevatten, vooral als het beschadigd is. Kies voor alternatieven zoals roestvrij staal of keramiek om blootstelling aan deze chemicaliën te vermijden.
Like ons op Facebook om meer artikelen zoals deze in je feed te zien verschijnen die je anders zou missen.
