Het idee dat microben in onze darmen leven is bekend, maar de specifieke effecten ervan zijn minder duidelijk. De relatie met deze microben is opmerkelijk en wordt door velen niet beseft.
Alvast 5 van de belangrijkste punten
- Darmmicroben beïnvloeden onze hersenen en ons gedrag, dit kan tot verschillende stoornissen leiden.
- De microben volgen een 24-uurscyclus, die gekoppeld is aan ons slaap-waakritme en onze stofwisseling.
- Autisme en angststoornissen blijken samen te hangen met de samenstelling van het microbioom.
- Microben spelen waarschijnlijk een belangrijke rol bij het ontwikkelen van onze intelligentie.
- Onderzoek met ontlasting van mensen en dieren bevestigt de invloed van het microbioom.
Basisprincipes van het microbioom in het menselijk lichaam
We richten ons op recente bevindingen die op z’n zachtst gezegd nogal verrassend zijn. Onderzoekers hebben de laatste jaren veel ontdekt over effecten op de hersenen. De microben in onze darmen lijken verband te houden met bekende fenomenen. Laten we dit nu verder onderzoeken.
De menselijke microbiota is zeer complex. Microben zitten niet alleen in onze darmen, maar overal in ons lichaam. Elk orgaan lijkt een eigen microbioom te hebben. Recent onderzoek suggereert zelfs microben in de hersenen.
De microben in onze darmen zijn het talrijkst en het meest invloedrijk. Ze wegen ongeveer 500 gram en zijn daarmee het zwaarste microbioom. In aantal overtreffen ze mogelijk de lichaamscellen. We spreken over biljoenen microben in onze darmen.
Iedere volwassene heeft een uniek microbioom. Dit is zelfs unieker dan een vingerafdruk. Tweelingen die samen opgroeien, hebben ook verschillende microbioom.
Verklarende woordenlijst
- Microbioom: De verzameling van alle micro-organismen (zoals bacteriën, virussen, schimmels) die in of op een organisme leven.
- Metabolieten: Stoffen die ontstaan bij stofwisselingsprocessen in het lichaam.
- Circadiaans ritme: Het natuurlijke slaap-waakritme van een organisme, dat ongeveer 24 uur duurt.
- Neurotypisch: Een term die wordt gebruikt om mensen te beschrijven die niet de kenmerken hebben van autisme of andere neurologische ontwikkelingsstoornissen.
- Triglyceriden: Een type vet in het bloed, dat een belangrijke energiebron is voor het lichaam.
Circadiaans ritme en microben
Recent onderzoek heeft een verband ontdekt tussen microben en het circadiaans ritme. De microben, zelfs bij baby’s, volgen een 24-uurscyclus. Dit is gekoppeld aan ons bekende circadiaans ritme.
Bacteriën in de darmen van baby’s van twee weken oud produceren stoffen. Deze stoffen beïnvloeden veel lichaamsfuncties op een specifiek tijdstip. Deze stoffen beïnvloeden de hersenen en maken ons slaperig of hongerig.
Deze ontdekking suggereert dat ons slaap- en honger ritme wordt beïnvloed door darmbacteriën. Ze sturen de cyclus aan door moleculen te produceren. Dit bepaalt wanneer baby’s eten, ontlasting hebben en slapen.
Dit wordt later ons circadiaans ritme. De precieze reden hiervoor is nog onbekend. Dit is een opmerkelijke ontdekking over de invloed van microben op ons. Het is een van de meest recente ontdekkingen.
Autisme en de connectie met microben in onze darmen
Een andere recente ontdekking is verontrustend. Onderzoekers analyseerden de ontlasting van 1600 kinderen. Sommige kinderen hadden autisme. Ze ontdekten een ongebruikelijk patroon in het microbioom.
Virussen, bacteriën en schimmels werden vergeleken. Er waren verschillen in 14 bacterie soorten, 7 schimmels, 18 virussen en 27 microbioomgenen. Ook waren er 12 afwijkende stofwisselingsroutes. Deze verschillen werden gevonden tussen kinderen met en zonder autisme.
Dit toont een direct verband aan tussen het microbioom en autisme. Onze gedachten, stemmingen en beslissingen worden beïnvloed door bacteriën. Dit kan zelfs leiden tot psychiatrische problemen of stoornissen. Dit is een cruciale ontdekking.
Angst en bacteriën – onderzoek met ontlasting
Een ander onderzoek bevestigt deze resultaten. Dit onderzoek ging over sociale angststoornis. Onderzoekers transplanteerden ontlasting van mensen met en zonder angst in muizen. De muizen die ontlasting van angstige mensen kregen, werden zelf ook angstig.
De muizen vertoonden meer sociale angst en vermeden andere muizen. Dit bleef zo, zelfs na verandering van dieet. Dit wijst op een directe link tussen het microbioom en sociale angst. Bepaalde microben kunnen een rol spelen bij het ontwikkelen van angsten.
Eerder onderzoek bevestigde al een effect van darmmicroben op stress. Nu is er nog een bevestiging dat microben een direct effect hebben op stress en angst. Dit is een belangrijke bevinding over het verband tussen darmen en mentale gezondheid.
Hebben ze geholpen onze intelligentie te ontwikkelen?
Een recent onderzoek suggereert dat microben in de darmen ons hebben geholpen grotere hersenen en intelligentie te ontwikkelen. Dit blijkt uit een vergelijkend onderzoek van het darmmicrobioom bij primaten. Er zijn ook muizen gebruikt voor het onderzoek.
De hypothese was dat microben stoffen produceren die onze hersenen helpen ontwikkelen. Andere dieren hebben dit mogelijk in mindere mate nodig. Onderzoekers kozen drie verschillende soorten primaten om te vergelijken.
De soorten waren doodshoofdaapjes en makaken. Doodshoofdaapjes en mensen hebben relatief grote hersenen. Makaken hebben een kleinere hersenen in verhouding tot hun lichaamsgewicht. Hun levensstijl en behoeften verschillen ook.
Hersenweefsel kost veel energie. De stofwisseling van de soorten verschilt. Doodshoofdaapjes prioriteren energie voor de hersenen. Makaken gebruiken meer energie voor fysieke activiteiten. De aanname was dat de microben hierop afgestemd zouden zijn.
Meer experimenten met ontlasting
De onderzoekers transplanteerden weer ontlasting in muizen. Ze keken naar gewicht, glucose, vet en leverfunctie. De resultaten waren verschillend. Er was vooral een verschil tussen muizen met ontlasting van doodshoofdaapjes en makaken.
De muizen met ontlasting van doodshoofdaapjes verbruikten meer energie dan dat ze opsloegen. Dit was om de hersenen te laten groeien. De muizen met menselijke ontlasting hadden vergelijkbare resultaten.
Deze muizen hadden een hoog niveau van triglyceriden, een laag cholesterolgehalte en een hoge glucose waarde. Dit zijn componenten voor de ontwikkeling van hersenweefsel. De muizen met makaken ontlasting sloegen meer energie op als vet.
Darmmicroben van soorten met grote hersenen lijken zich dus te richten op het leveren van energie voor de hersenen. Welke stoffen hier precies bij betrokken zijn, is nog onbekend. Er is dus een verband tussen darmen, microben en hersenontwikkeling.
Conclusie
Vastgesteld is dat het darmmicrobioom waarschijnlijk heeft bijgedragen aan de evolutie van onze hersenen. Dit is waarschijnlijk ook bij andere soorten gebeurd waar de hersenen belangrijk zijn. Microben controleren ons niet alleen. Ze helpen ook bij de ontwikkeling van intelligentie.
Geraadpleegde bronnen:
- Diurnal rhythmicity of infant fecal microbiota and metabolites: A randomized controlled interventional trial with infant formula – Onderzoek naar het dagritme van de darmflora bij baby’s en de invloed van babyvoeding.
- Multikingdom and functional gut microbiota markers for autism spectrum disorder – Studie naar de relatie tussen de darmflora en autismespectrumstoornis.
- Social anxiety disorder-associated gut microbiota increases social fear – Onderzoek naar de rol van de darmflora bij sociale angst.
- Human microbiome myths and misconceptions – Artikel dat misvattingen over het menselijk microbioom bespreekt.
- The primate gut microbiota contributes to interspecific differences in host metabolism Open Access – Onderzoek naar de bijdrage van de darmflora aan metabole verschillen tussen primaten.
Ook lezen:
Veelgestelde vragen
Wat is het darmmicrobioom?
Het darmmicrobioom is de verzameling van alle micro-organismen, zoals bacteriën, virussen en schimmels, die in onze darmen leven. Het is uniek voor elk individu en speelt een cruciale rol in verschillende lichaamsfuncties, waaronder de spijsvertering en zelfs de ontwikkeling van de hersenen. Het gewicht van deze microben kan tot 500 gram bedragen.
Hoe beïnvloeden darmmicroben onze hersenen?
Onderzoek wijst uit dat darmmicroben stoffen produceren die onze hersenen en gedrag kunnen beïnvloeden. Deze stoffen spelen een rol bij het reguleren van ons slaap-waakritme, onze stemming en zelfs bij het ontwikkelen van neurologische aandoeningen zoals autisme en angststoornissen. Ze communiceren direct met de hersenen via de zenuwbanen en via het bloed.
Kan het darmmicrobioom de ontwikkeling van intelligentie beïnvloeden?
Ja, recent onderzoek suggereert dat darmmicroben een belangrijke rol hebben gespeeld bij de ontwikkeling van grotere hersenen en intelligentie bij primaten, inclusief de mens. Microben van soorten met grote hersenen lijken energie te leveren die nodig is voor de groei en het functioneren van de hersenen. Door de invloed van deze microben kunnen onze hersenen zich optimaler ontwikkelen.
Like ons op Facebook om meer artikelen zoals deze in je feed te zien verschijnen die je anders zou missen.