Heb je ooit het gevoel gehad dat je minder krijgt voor hetzelfde geld? Dan ben je waarschijnlijk slachtoffer van krimpflatie. Dit sluipende fenomeen, waarbij producten kleiner worden terwijl de prijs gelijk blijft, is een doorn in het oog van veel consumenten. Het is een truc van fabrikanten die niet openlijk een prijsverhoging willen doorvoeren, maar toch meer winst willen maken.
De Consumentenbond voert al jaren strijd tegen krimpflatie en blijft dit onrecht aan de kaak stellen. Door de vele meldingen van consumenten en het blijven signaleren van deze praktijken in de supermarkt, proberen ze transparantie af te dwingen en fabrikanten tot verantwoording te roepen. We duiken dieper in deze praktijk en geven handvatten om er beter mee om te gaan.
Alvast 5 van de belangrijkste punten
- Krimpflatie is het heimelijk verkleinen van de inhoud terwijl de prijs gelijk blijft of stijgt. Dit is een manier voor fabrikanten om een prijsverhoging te verdoezelen.
- De Consumentenbond heeft talloze onderzoeken gedaan naar krimpflatie en ontvangt veel meldingen van consumenten. Ze vechten voor transparantie en eerlijke productinformatie.
- Fabrikanten reageren verschillend op krimpflatie: sommigen zijn open, anderen geven misleidende verklaringen of ontwijken de discussie.
- De Europese Richtlijn verpakkingen stelt dat verpakkingen niet meer materiaal mogen bevatten dan noodzakelijk. Krimpflatie gaat hier vaak tegenin.
- Het is beslist belangrijk om krimpflatie te blijven melden zodat supermarkten en fabrikanten transparanter worden en je als consument bewuster kunt kiezen.
De Onzichtbare Prijsverhoging
Krimpflatie is een geraffineerde manier van prijsverhoging die consumenten vaak niet meteen doorhebben. In plaats van de prijs openlijk te verhogen, verminderen fabrikanten de hoeveelheid product in de verpakking. Dit kan variëren van een paar gram minder in een zak chips tot een aantal wascapsules minder in een doos. Het is vaak onmerkbaar voor het blote oog, totdat je de verpakkingen nauwkeurig bekijkt.
De Consumentenbond signaleerde dit fenomeen al in 2017, en door de jaren heen is het alleen maar erger geworden. Vooral in tijden van inflatie en stijgende grondstofprijzen lijken fabrikanten vaker naar deze “oplossing” te grijpen. Uit onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat steeds meer fabrikanten deze truc gebruiken om prijsstijgingen te verdoezelen.
De Rol van de Reclame Code Commissie (RCC)
De Consumentenbond heeft meerdere keren een melding gedaan bij de Reclame Code Commissie (RCC) over krimpflatie. Zo is er een melding gemaakt over Corona-bier, waarbij de inhoud van de fles van 355 naar 330 ml ging en Melto-toffees, van 275 naar 225 gram. Ook is een melding gedaan over de verpakking van Ruiter-hagelslag. Deze werd 14% groter, terwijl de inhoud gelijk bleef.
Ondanks dat de RCC in eerste instantie geen misleidende of oneerlijke reclame zag in de genoemde voorbeelden, heeft de Consumentenbond bezwaar aangetekend. Uiteindelijk oordeelde de RCC dat ze zich wel degelijk over krimpflatie moeten uitspreken. Dit is een belangrijke stap, maar de Consumentenbond blijft druk zetten op verdere verbeteringen. Het is belangrijk om te benadrukken dat de RCC alleen kijkt naar verpakkingen die nu in de winkel liggen. De Reclame Code Commissie heeft dan ook een beperkte rol als het gaat om het aanpakken van deze wijdverspreide praktijk.
De Creativiteit van Fabrikanten
Fabrikanten reageren op verschillende manieren op de kritiek over krimpflatie. Sommigen geven eerlijk toe dat ze de inhoud van hun producten hebben verminderd, terwijl anderen juist misleidende verklaringen geven. Zo proberen ze bijvoorbeeld te benadrukken dat de verpakking “vernieuwd” is, zonder aan te geven dat de inhoud kleiner is geworden.
Andere fabrikanten pakken het anders aan en proberen de verpakking iets anders te verpakken, of doen een kleine aanpassing volgens de eisen van de RCC. Jumbo wil bijvoorbeeld de klant beter bedienen met hun krimpflatie, terwijl Albert Heijn de leveranties niet wil veranderen. Deze verschillende reacties laten zien dat er nog geen eenduidige aanpak is van het probleem, maar het consumenten wellicht wel alerter maakt op de verpakkingen.
De Impact op Consumenten en Milieu
Krimpflatie is niet alleen een oneerlijke manier van prijsverhoging, het heeft ook nadelige gevolgen voor het milieu. De Europese Richtlijn verpakkingen stelt dat verpakkingen niet meer materiaal mogen bevatten dan noodzakelijk. Door producten kleiner te maken, worden verpakkingen vaak onnodig aangepast of groter gemaakt met extra plastic, wat niet goed is voor het milieu.
Daarnaast voelt de consument zich vaak bedrogen als blijkt dat ze minder product krijgen voor dezelfde prijs. Dit heeft invloed op het consumentenvertrouwen. Een meldpunt van de Consumentenbond (consumentenbond.nl/meldpunt-eerlijk) ontving meer dan 1800 meldingen over krimpflatie, waarvan 250 in het afgelopen jaar. Dit aantal laat zien hoe wijdverspreid het probleem is en dat het veel consumenten frustreert.
Verklarende Woordenlijst
- Krimpflatie: De praktijk waarbij de inhoud van een product wordt verminderd, terwijl de prijs gelijk blijft of stijgt.
- Inflatie: Een algemene stijging van de prijzen van goederen en diensten in een economie over een bepaalde periode.
- Misleidend: Iets dat een verkeerde indruk geeft of iemand op een dwaalspoor brengt.
- Consumentenvertrouwen: Het vertrouwen dat consumenten hebben in de economie en de bereidheid om geld uit te geven.
Voorbeelden uit de Praktijk
Een mooi voorbeeld is de melding van iemand die Dreft-wasmiddel wilde kopen. In het schap stonden nog een paar oude flessen van 1200 ml, terwijl de nieuwe flessen slechts 945 ml bevatten, een verschil van 21%. Een ander voorbeeld is Lipton, waar de prijs van een kleine Earl Grey-thee zakje in twee jaar tijd is gestegen van €1,89 naar €2,89 voor 20 zakjes.
Bij de laatste aankoop bleek ook dat de zakjes kleiner waren. Een verpakking van 20 zakjes bevatte vroeger 34 gram en nu 32 gram. Dit laat zien dat krimpflatie op verschillende manieren wordt toegepast.
Ook het verhaal van een trouwe klant van Jack’s Barbecue Paprika-ribbelchips, laat zien hoe frequent krimpflatie kan voorkomen.
De inhoud van de zakken is in één jaar tijd meerdere keren verminderd, van 127 gram naar 107, 117 en uiteindelijk weer 107 gram. Deze voorbeelden laten zien hoe consumenten ongemerkt worden benadeeld door deze verkleining van producten.
Wat Kunnen We Eraan Doen?
Het is duidelijk dat krimpflatie een probleem is dat niet zomaar zal verdwijnen. De Consumentenbond blijft doorgaan met onderzoek en meldingen bij de RCC, om zo de druk op fabrikanten en supermarkten hoog te houden. Daarnaast is het belangrijk dat consumenten zelf alert blijven en krimpflatie melden. Dit helpt niet alleen de Consumentenbond, maar verhoogt ook de transparantie in de winkels.
Het is onmisbaar dat winkels en producenten open en eerlijk zijn over de verpakkingsgrootte. Dit betekent dat ze niet alleen een kleinere verpakking moeten aanbieden, maar ook een lagere prijs. Zo kunnen consumenten bewuste keuzes maken. De aanhouder wint en door het blijven melden, kan er uiteindelijk verandering komen.
De Reacties van Winkels en Fabrikanten
De reacties van winkels en fabrikanten op de meldingen over krimpflatie zijn verschillend. De ene winkel wil de klant beter bedienen, terwijl de andere dit liever negeert. Sommige fabrikanten komen met misleidende verklaringen, soms in combinatie met een prijsverhoging tot wel 20%. Er is geen eenduidigheid te bekennen, wat het lastig maakt voor de consument om de juiste keuze te maken.
Een duidelijke en transparante vermelding van de grootte van een verpakking is van belang. Consumenten moeten in één oogopslag kunnen zien dat een verpakking kleiner is geworden. Op deze manier kunnen consumenten een eerlijke afweging maken over welke producten ze willen kopen en worden ze niet langer misleid door de creatieve reacties van de fabrikanten.
Melden loont
Het is onmisbaar dat je krimpflatie blijft melden bij de Consumentenbond. Door veel meldingen te verzamelen, krijgt de Consumentenbond een goed beeld van waar krimpflatie het meest voorkomt. Hierdoor kunnen ze gericht actie ondernemen. Ook geeft het een signaal af aan fabrikanten en supermarkten dat consumenten de praktijk niet accepteren.
Door zelf actief te zijn en krimpflatie te melden, kun je bijdragen aan een eerlijkere markt. Het is een kleine moeite, maar kan op de lange termijn een groot verschil maken. De Consumentenbond blijft zich inzetten voor verbetering, maar jouw input is van onschatbare waarde.
Conclusie
Krimpflatie is een sluwe manier om prijzen te verhogen zonder dat consumenten dit direct doorhebben. Het is een oneerlijke praktijk die consumenten en het milieu benadeelt. De Consumentenbond blijft vechten voor transparantie, maar heeft ook jouw hulp nodig.
Melden is beslist onmisbaar om supermarkten en fabrikanten transparanter te laten zijn. Wees alert op de verpakkingsgrootte van producten en meld het wanneer een verpakking kleiner is geworden. Alleen zo kunnen we gezamenlijk een eerlijkere markt afdwingen.
Geraadpleegde bronnen:
- Reclame Code Commissie: De officiële website van de Reclame Code Commissie, die toezicht houdt op reclame-uitingen in Nederland. Geraadpleegd op 14 juni 2024.
- Meldpunt Eerlijk Consumentenbond: De website van de Consumentenbond waar consumenten oneerlijke handelspraktijken kunnen melden. Geraadpleegd op 14 juni 2024.
Ook lezen:
Veelgestelde vragen
Wat is krimpflatie?
Krimpflatie is een praktijk waarbij fabrikanten de hoeveelheid product in een verpakking verminderen, terwijl de prijs gelijk blijft of stijgt. Dit is een manier om de winst te verhogen zonder een openlijke prijsverhoging. Het kan variëren van een paar gram minder in een zak chips tot minder wascapsules in een doos.
Waarom doen fabrikanten aan krimpflatie?
Fabrikanten passen krimpflatie toe om de winstmarges te verhogen zonder de consument direct te confronteren met een hogere prijs. Door de hoeveelheid product te verminderen, kunnen ze de kosten drukken terwijl de verkoopprijs hetzelfde blijft of zelfs stijgt. Dit is een tactiek die vooral wordt gebruikt in tijden van inflatie en stijgende grondstofprijzen.
Is krimpflatie illegaal?
Krimpflatie is op zichzelf niet illegaal, maar misleidende praktijken rondom verpakkingen zijn dat wel. De Europese Richtlijn verpakkingen stelt dat verpakkingen niet meer materiaal mogen bevatten dan noodzakelijk, wat vaak botst met de praktijk van krimpflatie. Transparantie en eerlijke informatie zijn essentieel voor consumenten.
Wat kan ik doen tegen krimpflatie?
Als consument kun je krimpflatie melden bij de Consumentenbond om hen te helpen actie te ondernemen. Je kunt zelf alert zijn op de verpakkingsgroottes van producten en bij misleidende praktijken de fabrikant hierop aanspreken. Vergelijken en etiketten lezen zijn essentieel.
Is er een manier om krimpflatie te herkennen?
De beste manier is om de verpakkingen van producten te vergelijken met eerdere aankopen. Controleer altijd de etiketten nauwkeurig op de inhoud, want vaak is de verpakking visueel hetzelfde gebleven, terwijl de hoeveelheid product is verminderd. Alertheid is de sleutel tot het herkennen van krimpflatie.
