Hevig alcoholgebruik, niet cannabis, blijkt sterk verbonden met een toename van ongeplande zwangerschappen — zelfs bij vrouwen die actief proberen dit te voorkomen. Deze studie legt een groeiende kloof bloot tussen intentie en uitkomst, waarin alcohol een stille, maar actieve rol lijkt te spelen.
Alvast 5 van de belangrijkste punten
- Zelfs vrouwen die expliciet géén kinderen willen, raken disproportioneel vaker zwanger als ze veel drinken.
- De kans op een ongewenste zwangerschap stijgt met meer dan 50% bij intensief alcoholgebruik.
- Dagelijks cannabisgebruik blijkt opvallend genoeg géén verhoogd risico met zich mee te brengen.
- Vrouwen die veel drinken, hebben vaak juist een sterke wens om zwangerschap te vermijden — en toch gaat het daar vaker mis.
- Onderliggende mechanismen zijn nog onduidelijk, maar artsen waarschuwen nu al voor de risico’s bij alcohol en vroege zwangerschap.
Een risicovolle link tussen alcohol en ongewenste zwangerschap
Volgens een nieuwe studie hebben vrouwen die sterk gemotiveerd zijn om niet zwanger te raken, een beduidend grotere kans op een zwangerschap als ze zwaar drinken. Hun risico ligt 50% hoger dan bij vrouwen die matig drinken of helemaal niet. Cannabisgebruik daarentegen liet geen verband zien met een verhoogde kans op een ongewenste zwangerschap. Vrouwen die cannabis gebruikten, bleken net zo goed in staat een zwangerschap te vermijden als vrouwen die het niet gebruikten.
De studie startte met een groep van ruim 2.000 vrouwen tussen de 15 en 34 jaar die op dat moment niet zwanger waren. Daaruit selecteerden de onderzoekers 936 deelnemers die aangaven actief géén kinderen te willen. Van hen rapporteerden 429 vrouwen zwaar alcoholgebruik (gebaseerd op een standaard alcoholscreening), en 362 vrouwen gaven aan cannabis te gebruiken. Binnen die laatste groep zei een aanzienlijk deel — 157 vrouwen — het dagelijks of bijna dagelijks te gebruiken.
Opmerkelijk genoeg gaven zowel de vrouwen die zwaar dronken als de frequente cannabisgebruikers vaker aan dat ze een sterke wens hadden om zwangerschap te voorkomen, vergeleken met vrouwen die weinig of geen alcohol of cannabis gebruikten.
Verklarende woordenlijst
- Ernstig alcoholgebruik: Herhaaldelijk of overmatig drinken van alcohol, vaak gedefinieerd als vier of meer consumpties per gelegenheid of frequent gebruik per week.
- FASD: Foetaal Alcohol Spectrumstoornis; een reeks ontwikkelingsstoornissen bij kinderen veroorzaakt door blootstelling aan alcohol tijdens de zwangerschap.
- Longitudinaal cohortonderzoek: Onderzoek waarin een vaste groep mensen over een langere periode wordt gevolgd om ontwikkelingen en oorzakelijke verbanden te analyseren.
Ernstig alcoholgebruik vergroot het risico op zwangerschap
In het jaar dat volgde, werden 71 van de 936 vrouwen die actief probeerden een zwangerschap te voorkomen, toch zwanger. Meer dan de helft van deze ongeplande zwangerschappen (38) kwam voor bij vrouwen die aangemerkt werden als zware drinkers. Dat aantal lag hoger dan het totaal van de vrouwen die matig of helemaal geen alcohol gebruikten. De resultaten tonen aan dat zwaar alcoholgebruik duidelijk samenhangt met een verhoogd risico op een ongewenste zwangerschap.
Cannabisgebruik toont geen verhoogd risico
In vergelijking daarmee deden zich minder dan de helft van de 71 ongewenste zwangerschappen (28) voor bij vrouwen die cannabis gebruikten. Dat betekent dat cannabisgebruikers geen verhoogd risico liepen ten opzichte van vrouwen die geen cannabis gebruikten.
Hoofdonderzoeker dr. Sarah Raifman van de University of California, San Francisco, legt uit: “Deze studie bracht twee opvallende bevindingen naar voren. Ten eerste: vrouwen die zwaar drinken, hebben gemiddeld genomen een sterkere wens om zwangerschap te vermijden dan vrouwen die matig of helemaal niet drinken. Ten tweede: juist deze vrouwen blijken door het alcoholgebruik een grotere kans te hebben om binnen een jaar tóch zwanger te worden. Onze volgende onderzoeksvraag is: hoe ontstaan die zwangerschappen ondanks die duidelijke intentie?”
Gezondheidsgevolgen en medisch advies
“Gezien de mogelijk ingrijpende gevolgen van foetaal alcoholsyndroom (een aandoening die ontstaat wanneer een foetus wordt blootgesteld aan alcohol via de moeder), en het feit dat het risico toeneemt naarmate een vrouw langer en intensiever drinkt, is het belangrijk dat artsen en zorgverleners vrouwen met ernstig alcoholgebruik vroegtijdig begeleiden. Idealiter nog vóórdat zij een zwangerschap constateren.”
Geraadpleegde bronnen:
- “Alcohol and drug use and attainment of pregnancy preferences in the southwestern United States: A longitudinal cohort study” door Sarah Raifman, Sarah C. M. Roberts en Corinne H. Rocca, gepubliceerd op 30 juli 2025 in Addiction. DOI: 10.1111/add.70135
Deze artikelen vind je misschien ook interessant
Veelgestelde vragen
Wat is de belangrijkste bevinding van deze studie?
De studie toont aan dat vrouwen die zwaar drinken significant meer kans hebben op een ongewenste zwangerschap, zelfs als ze actief proberen dit te voorkomen. Cannabisgebruik daarentegen, laat geen verhoogd risico zien op een ongewenste zwangerschap. Dit suggereert dat alcohol een grotere impact heeft op het ontstaan van ongeplande zwangerschappen dan eerder werd gedacht.
Hoeveel groter is de kans op een ongewenste zwangerschap bij zwaar alcoholgebruik?
Vrouwen die zwaar drinken hebben meer dan 50% meer kans op een ongewenste zwangerschap in vergelijking met vrouwen die matig drinken of helemaal niet. Dit risico is aanzienlijk, vooral omdat veel van deze vrouwen aangeven juist heel graag een zwangerschap te willen vermijden. Het onderzoek benadrukt de discrepantie tussen intentie en uitkomst bij zware drinkers.
Wat zijn de risico’s van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap?
Alcoholgebruik tijdens de zwangerschap kan leiden tot het foetaal alcoholsyndroom (FAS), een reeks ontwikkelingsstoornissen bij het kind. Artsen adviseren vrouwen met ernstig alcoholgebruik vroegtijdig te begeleiden, idealiter nog voordat een zwangerschap wordt geconstateerd. Preventie en vroege interventie zijn cruciaal om de gezondheid van zowel moeder als kind te waarborgen.
Ontvang je gratis exemplaar van Wie Ben Jij? en krijg inzichten en updates die je helpen bij je persoonlijke groei.
"Antwoorden op de belangrijkste vraag die je jezelf kunt stellen, vanuit een spiritueel filosofisch perspectief."
