Centella asiatica (C. asiatica) is een bloeiende plant die bekend staat om haar ontstekingsremmende en antioxidante eigenschappen. In de traditionele geneeskunde wordt C. asiatica al eeuwenlang gebruikt om huidproblemen te behandelen en wondgenezing te bevorderen.
Cosmetica en supplementen met C. asiatica worden steeds populairder vanwege de mogelijke voordelen voor huidgezondheid en cognitieve functies.
In Nederland worden voedingssupplementen anders gereguleerd dan geneesmiddelen op recept. Hierdoor kan de samenstelling van supplementen soms afwijken van wat op het etiket vermeld staat.
Bij het kiezen van een supplement is het verstandig om te zoeken naar producten die onafhankelijk getest of gecertificeerd zijn, bijvoorbeeld door Europese keurmerken. Voor advies op maat kun je een huisarts, een diëtist of een apotheker raadplegen.
Mogelijke voordelen voor de huid en meer
Centella asiatica wordt veel gebruikt in huidverzorging. Het is met name geliefd vanwege de ondersteuning van huidgezondheid, wondgenezing en de aanmaak van collageen. De voordelen zijn voornamelijk te danken aan de antimicrobiële, antioxidante en ontstekingsremmende eigenschappen van de plant.
Huidhydratie
Centella asiatica, toegepast met een vitamine C-serum, kan de hydratatie, elasticiteit en stevigheid van de huid verbeteren. Madecassoside, een actieve stof in C. asiatica, verhoogt de aanmaak van collageen. Collageen helpt de huid vocht vast te houden en draagt bij aan een zachte en soepele huid.
Wondgenezing
C. asiatica verbetert de aanmaak van collageen en stimuleert de groei van nieuwe bloedvaten die nodig zijn voor wondgenezing. Ook ondersteunt C. asiatica meerdere stappen in het genezingsproces en helpt het wonden te sluiten. Onderzoek suggereert dat C. asiatica de wondgenezing kan versnellen, zowel bij uitwendig gebruik als in supplementvorm.
Helpt bij huidschade
Voorlopig onderzoek toont aan dat een extract van C. asiatica beschadigde huidcellen kan herstellen. Huidschade ontstaat door veroudering, blootstelling aan vervuiling of de zon.
Ontstekingsremmende effecten
C. asiatica kan de productie van ontstekingsmoleculen verminderen, wat leidt tot minder zwelling, roodheid en pijn. Hierdoor speelt het een rol bij het genezen van wonden.
Antioxidante eigenschappen
C. asiatica kan bijdragen aan de behandeling van huidproblemen zoals vitiligo (een chronische aandoening waarbij de huid pigment verliest). Zowel genetische als omgevingsfactoren en oxidatieve stress spelen hierin een rol. Madecassoside, een stof in C. asiatica, beschermt pigmentcellen door de antioxidante werking.
Bovendien dragen stoffen zoals triterpenen in C. asiatica bij aan de bescherming van cellen tegen schade, ook in de hersenen.
Veneuze insufficiëntie
Normaal gesproken pompen de aderen in je benen bloed terug naar het hart. Bij veneuze insufficiëntie zijn de aderwanden en kleppen beschadigd, waardoor bloed niet goed kan worden afgevoerd en in de aderen achterblijft. Dit kan leiden tot klachten zoals spataderen, een zwaar gevoel in de benen, pijn en zwelling.
Onderzoek heeft aangetoond dat orale inname van Centella asiatica symptomen van veneuze insufficiëntie, zoals spataderen en zwelling, kan verbeteren. De resultaten van verschillende studies lopen echter uiteen, waardoor definitieve conclusies over de effectiviteit van C. asiatica lastig te trekken zijn.
Cognitieve en mentale gezondheid
Voorlopig onderzoek wijst op mogelijke voordelen van Centella asiatica voor cognitieve functies, waaronder ondersteuning bij leren en geheugen, het verbeteren van de stemming en het verminderen van angst. Daarnaast kan het hersenschade door chronische ziekten mogelijk helpen voorkomen.
Toch is niet al het bewijs positief. Sommige studies tonen geen verbetering van cognitieve functies aan in vergelijking met een placebo. Wel kan C. asiatica helpen bij werkgeheugen, stemming en alertheid, mits in een dosering van meer dan 3 gram per dag. Verder onderzoek is nodig om de effectiviteit beter te begrijpen.
Wat is Centella Asiatica?
Centella asiatica is een plant uit de Apiaceae-familie, ook bekend als Umbelliferae. De plant komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië, Madagaskar, Pakistan, Centraal-Afrika en delen van Amerika. Het is een groene plant met bloemen die variëren van wit tot paars. Andere namen zijn gotu kola, tiger grass, en Indische waternavel.
C. asiatica wordt gebruikt als kruid, groente, of in sapvorm. Ook cosmetica en gezondheidsproducten, zoals supplementen, bevatten vaak C. asiatica vanwege de vermeende gezondheidsvoordelen.
Traditioneel gebruik
In de Ayurvedische geneeskunde wordt C. asiatica al eeuwenlang toegepast vanwege de mogelijke neuroprotectieve, hartbeschermende, en antimicrobiële eigenschappen. In traditionele Aziatische geneeskunde wordt het vaak gebruikt voor wondgenezing en ontstekingsremming. Ook wordt het toegepast bij huidaandoeningen zoals lupus, eczeem, psoriasis en lepra.
De actieve stoffen in C. asiatica, zoals asiatisch zuur, asiaticoside en madecassoside, zijn waarschijnlijk verantwoordelijk voor de gezondheidsvoordelen. Dit zijn triterpenen, verbindingen die van nature in planten voorkomen en een potentiële geneeskrachtige werking hebben. De hoeveelheid en samenstelling van deze stoffen kunnen echter variëren afhankelijk van de oorsprong van de plant.
Bijwerkingen en risico’s
Centella asiatica is over het algemeen niet giftig. Toch is voorzichtigheid geboden, vooral bij gebruik in combinatie met andere medicijnen. Bijwerkingen en interacties zijn mogelijk, dus raadpleeg een arts voordat je het gaat gebruiken.
Wie moet het vermijden?
Vermijd Centella asiatica als je allergisch bent voor deze plant of een van haar bestanddelen. Vanwege mogelijke negatieve effecten op de lever wordt het afgeraden voor mensen met leveraandoeningen. Ook mensen met type 2 diabetes of verhoogde bloedvetten, zoals cholesterol, moeten C. asiatica vermijden, omdat het bloedsuiker en vetwaarden in het bloed kan verhogen.
Omdat er weinig onderzoek is naar de effecten van C. asiatica tijdens zwangerschap en borstvoeding, wordt het gebruik afgeraden voor zwangere en borstvoedende personen.
Bijwerkingen
Bij gebruik op de huid kan Centella asiatica in zeldzame gevallen allergische reacties of een branderig gevoel veroorzaken. Bij orale inname kunnen bijwerkingen zoals misselijkheid, hoofdpijn, maagpijn en spijsverteringsklachten optreden. Een ernstige bijwerking van C. asiatica is leverschade, hoewel dit zeldzaam is.
Interacties
Supplementen met Centella asiatica kunnen schadelijk zijn voor de lever, vooral in combinatie met andere leverbelastende medicijnen. Door stressverlagende eigenschappen kan C. asiatica de werking van angstremmende medicatie versterken. Daarnaast kan het ook het effect van diuretica (vochtafdrijvende medicijnen) versterken.
Hoewel C. asiatica over het algemeen als niet-toxisch wordt beschouwd, is voorzichtigheid geboden, met name bij mensen met specifieke gezondheidsproblemen of bij gebruik van medicijnen die ermee kunnen interageren. Raadpleeg altijd een arts voor gebruik.
Hoe te gebruiken
Of je C. asiatica nu gebruikt voor huidgezondheid, wondgenezing of algemene vitaliteit, de toedieningsmethode en dosering kunnen variëren afhankelijk van je behoeften en het specifieke product.
Beschikbare vormen
Centella asiatica is verkrijgbaar in verschillende vormen, wat flexibiliteit biedt afhankelijk van je doelen. Het is beschikbaar als oraal, topisch (op de huid), of als injecteerbaar middel. Orale preparaten omvatten poeders, waterextracten en capsules. Er zijn aanwijzingen dat capsules met C. asiatica krachtiger kunnen zijn dan andere vormen.
Onderzochte doseringen
De dosering van Centella asiatica hangt af van het doel. Voor huidgezondheid varieert de concentratie in topische crèmes, met zalven die 0,05 tot 3% C. asiatica bevatten. Topische crèmes kunnen andere ingrediënten bevatten, zoals vitamine C, om de huidgezondheid te verbeteren. Gebruik een crème met 1% C. asiatica gedurende drie weken om wondgenezing te ondersteunen.
Onderzoek suggereert een orale dosering van 50 tot 60 milligram (mg) tweemaal daags gedurende twee tot zes weken voor huidgezondheid. Voor verbetering van stemming en alertheid kan een hogere dosis (750 mg) per dag gedurende twee maanden nodig zijn.
Hoe aanbrengen?
Volg de aanwijzingen op de verpakking van je product bij het aanbrengen van Centella asiatica op de huid. Breng het alleen aan op het aangedane gebied. Hoe vaak je C. asiatica aanbrengt, hangt af van het gebruiksdoel.
Wanneer stoppen met gebruik?
Het wordt afgeraden om Centella asiatica langer dan zes weken te gebruiken. Bij langdurig gebruik wordt geadviseerd een pauze van twee weken in te lassen tussen de behandelrondes. Exacte doseringen zijn vaak onduidelijk, omdat veel studies de percentages actieve ingrediënten niet rapporteren. Raadpleeg je zorgverlener bij vragen of twijfels.
Gebruik van supplementen moet op maat worden afgestemd en beoordeeld door een professional, zoals een diëtist, apotheker of arts. Geen enkel supplement is bedoeld om ziekten te behandelen, genezen of voorkomen.
Hoeveel is te veel?
Er is weinig onderzoek naar de bijwerkingen van te veel Centella asiatica. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert een limiet van 330 tot 680 mg per dag. Toch hebben sommige studies, vooral die over mentale voordelen, doseringen van 750 mg per dag onderzocht zonder ernstige bijwerkingen te melden.
De duur van het gebruik is mogelijk belangrijker dan de hoeveelheid. Het wordt afgeraden om Centella asiatica langer dan twee maanden te gebruiken vanwege een verhoogd risico op leverschade. Overweeg het gebruik na zes maanden volledig te stoppen. Raadpleeg altijd een arts voordat je met Centella asiatica begint om de veiligheid te waarborgen.
Conclusie
De plant Centella asiatica kan bijdragen aan huidgezondheid, wondgenezing en stemming. Cosmetische producten zoals huid crèmes met Centella asiatica bevorderen huidhydratatie, en zalven kunnen de wondgenezing versnellen.
Centella asiatica wordt als relatief veilig beschouwd bij gebruik in de aanbevolen dosering en voor korte perioden. Overweeg je het gebruik ervan voor de huid of stemming? Raadpleeg dan een arts om te zorgen dat het veilig is voor jouw situatie.
Ook lezen:
Veelgestelde Vragen
Wat is Centella asiatica?
Centella asiatica, ook bekend als gotu kola, is een plant met ontstekingsremmende en antioxidante eigenschappen. Het wordt gebruikt voor huidverzorging, wondgenezing en cognitieve ondersteuning.
Welke voordelen biedt Centella asiatica voor de huid?
Het verbetert hydratatie, elasticiteit en wondgenezing dankzij stoffen zoals madecassoside. Deze stof stimuleert de aanmaak van collageen en beschermt tegen huidveroudering.
Kan Centella asiatica bijwerkingen veroorzaken?
Bijwerkingen zijn zeldzaam maar kunnen misselijkheid, hoofdpijn of huidirritatie omvatten. Raadpleeg altijd een arts bij gebruik, vooral in combinatie met andere medicijnen.
Like ons op Facebook om meer artikelen zoals deze in je feed te zien verschijnen die je anders zou missen.
