Of je nu wel of niet kunt geloven dat het geen boter is, je hebt je vast afgevraagd wat margarine precies is. Het is romig, geel en smeerbaar, net als boter, maar er zijn grote verschillen—met als belangrijkste het verschil in ingrediënten.
Boter is een bijproduct van melk, meestal afkomstig van Nederlandse koeien. Door room van de melk te karnen, krijg je een rijke, halfvaste emulsie. Dit kan worden gebruikt als vet voor bakken en koken, of gewoon als boterhambeleg. Hoewel boter door veel Nederlanders gewaardeerd wordt in de keuken, is het ook een onderwerp van discussie als het gaat om gezondheid. Boter bevat namelijk calcium en vitaminen, maar het is ook rijk aan verzadigde vetten, die het cholesterol kunnen verhogen.
Margarine wordt vaak verkocht als een gezond alternatief voor boter, maar dat is niet altijd waar. Over het algemeen kan de term margarine verwijzen naar elk botervervanger. De eerste margarine werd helemaal niet als gezond beschouwd; de Franse chemicus Hippolyte Mège-Mouriès ontwikkelde het uit melk en rundvet na een opdracht van keizer Napoleon III om een goedkoper alternatief voor boter te maken. Tegenwoordig is veel margarine plantaardig, hoewel sommige nog steeds melk bevatten.
De hoofdingrediënten van margarine die je in Nederlandse supermarkten vindt, zijn plantaardige oliën, water, zout en emulgatoren. Wettelijk moet margarine een vetgehalte van minimaal 80 procent hebben—hetzelfde als in boter. Als het minder vet bevat, wordt het officieel een ‘spread’ genoemd. Dit betekent dat margarine niet altijd minder vet bevat dan boter, maar het type vet kan wel anders zijn. Verzadigde vetten komen vaker voor in boter, omdat die van dieren komt. Vroeger bevatte margarine vaak transvetten, die in sommige geharde plantaardige oliën zaten, en die slecht zijn voor je hart.
Kunstmatige transvetten zijn inmiddels verboden in Nederland, dus margarine is nu een stuk gezonder wat dat betreft. Toch kunnen deskundigen niet beslissen of boter of margarine beter is voor je gezondheid. Boter bevat mogelijk meer slechte vetten, maar zit ook vol goede voedingsstoffen. En omdat margarine heel divers is in samenstelling, is het lastig om een algemene gezondheidsclaim te maken.
Als je lactose-intolerant bent of geen dierlijke producten eet, kan een veganistische margarine een goede vervanging voor boter zijn in je dieet. Maar als je gezondheid je belangrijkste zorg is, is het slim om zowel de voedingsinformatie op de achterkant als de etiketten op de voorkant goed te lezen.
Veelgestelde vragen
Wat is gezonder, margarine of boter?
Boter bevat meer verzadigde vetten, maar ook nuttige voedingsstoffen zoals calcium. Margarine varieert sterk per merk, maar zonder transvetten kan het soms een gezonder alternatief zijn.
Is margarine veganistisch?
Veel margarine is tegenwoordig veganistisch, maar sommige varianten bevatten nog melkproducten. Lees altijd het etiket om er zeker van te zijn.
Bevat margarine nog steeds transvetten?
Nee, de meeste margarine bevat geen kunstmatige transvetten meer. De FDA heeft deze vetten verboden vanwege hun verband met hartziekten.
Like ons op Facebook om meer artikelen zoals deze in je feed te zien verschijnen die je anders zou missen.
