Een grootschalig onderzoek uit Australië wijst erop dat patiënten die medicinale cannabis gebruiken, langdurige verlichting ervaren van klachten zoals pijn, vermoeidheid, angst en slaapproblemen. Die verbetering bleef bij veel deelnemers stabiel, zelfs een jaar na aanvang van de behandeling.
De data bouwt voort op eerdere bevindingen op kortere termijn, maar is nu versterkt door langdurige observaties. Hoewel er geen controlegroep was, laat de consistentie in de waarnemingen een duidelijke lijn zien. Dat maakt het relevant voor zowel behandelaars als beleidsmakers die zoeken naar alternatieven voor hardnekkige chronische klachten.
Alvast 5 van de belangrijkste punten
- Medicinale cannabis draagt bij aan een blijvende verbetering van de levenskwaliteit, met name op het gebied van slaap en energie.
- Patiënten met chronische pijn, slapeloosheid, angst en depressieve klachten geven aan langdurig verbetering te ervaren.
- Het QUEST-initiatief volgde deelnemers twaalf maanden lang. De uitkomsten zijn gebaseerd op gestructureerde en herhaalde metingen.
- De verlichting van klachten hield bij een grote groep het hele jaar stand, ook zonder aanpassing van de dosering.
- Bij correct gebruik kan medicinale cannabis de algemene belastbaarheid en het dagelijks functioneren versterken.
Langdurige voordelen van medicinale cannabis onderzocht
Uit het onderzoek blijkt dat de meest gerapporteerde winst zit in de algehele gezondheidservaring, vaak aangeduid als HRQL — een afkorting voor gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven. Naast fysieke verbeteringen zagen onderzoekers ook verbeteringen in slaap, stemming en mentale rust.
De studie verscheen op 2 april 2025 in het open-access tijdschrift PLOS ONE. Onder leiding van Margaret-Ann Tait (Universiteit van Sydney) volgde het team een grote groep deelnemers met uiteenlopende chronische aandoeningen. Deelnemers meldden niet alleen algemene verbetering, maar ook afname van specifieke klachten zoals paniek, piekeren en pijnklachten in de rug of gewrichten.
In 2016 werd het in Australië wettelijk mogelijk om op doktersvoorschrift medicinale cannabis te gebruiken. Sindsdien hebben ruim een miljoen mensen er toegang toe gekregen, vooral wanneer reguliere behandelingen onvoldoende effect hadden.
De QUEST-studie: langetermijnresultaten in kaart gebracht
Het QUEST-initiatief (QUality of life Evaluation STudy) volgde duizenden volwassenen met een chronische aandoening die voor het eerst medicinale cannabisolie kregen voorgeschreven tussen eind 2020 en eind 2021. Het ging om een breed opgezette studie, verspreid over meerdere locaties, waarin de onderzoekers keken naar wat er verandert in het dagelijks functioneren wanneer mensen langdurig met deze vorm van therapie starten.
Het doel was om na te gaan of de vroege verbeteringen, zoals gemeld na drie maanden, ook stand zouden houden over een periode van een jaar. Tait en haar collega’s verzamelden daarvoor gestructureerd vervolgdata bij duizenden deelnemers. Hoewel niet iedereen alle metingen voltooide, werd nog steeds een grote groep opgenomen in de eindanalyse.
Van de oorspronkelijke 2744 deelnemers leverden 2353 bruikbare vervolgdata aan. Een jaar later was dit aantal teruggelopen tot 778 mensen. Ondanks dat verloop bood het onderzoek voldoende basis om trends te analyseren in klachtenverloop, HRQL, en de mate van functionele verbetering.
De vragenlijsten die de deelnemers invulden, richtten zich op specifieke symptomen die door een arts waren vastgesteld. Daarbij werd gekeken naar lichamelijk ongemak, cognitief functioneren, emotionele balans en sociale interactie — allemaal factoren die samenhangen met het begrip gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven.
Blijvende symptoomverbetering en betere levenskwaliteit
De resultaten bevestigen wat eerder werd vermoed: bij een groot aantal deelnemers hielden de positieve effecten twaalf maanden aan. Dat gold voor uiteenlopende klachten zoals vermoeidheid, pijn en slaapstoornissen. Ook mentale symptomen — waaronder angst, depressieve gevoelens en slaapproblemen — bleken langdurig minder intens te zijn.
Bij specifieke diagnosegroepen werd bovendien verbetering gerapporteerd in de algemene gezondheidservaring. Patiënten met posttraumatische stressstoornis (PTSS), chronische pijn, slapeloosheid of angststoornissen gaven aan zich veerkrachtiger te voelen, met een hogere mate van dagelijks functioneren.
Er waren ook nuances. Zo zagen mensen met bewegingsstoornissen wel verbetering in hun beleving van gezondheid, maar bleven hun scores op het vlak van armfunctie ongeveer gelijk. Dat geeft aan dat sommige beperkingen mogelijk minder gevoelig zijn voor de effecten van medicinale cannabis.
Toch is de centrale conclusie helder: in een realistische setting, met uiteenlopende aandoeningen en zonder tussenkomst van experimentele condities, laten de data een overtuigend beeld zien van stabiele verbetering. Dat maakt deze studie van waarde voor zowel praktijkvoering als beleidsvorming.
Verklarende woordenlijst
- Medicinale cannabis: Cannabis die op doktersvoorschrift wordt ingezet bij medische aandoeningen.
- HRQL: Afkorting voor gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven. Omvat fysieke, emotionele, sociale en cognitieve functies.
- Prospectief onderzoek: Studie waarbij deelnemers over langere tijd worden gevolgd om veranderingen in gezondheid te observeren.
- Analgetische eigenschappen: Eigenschappen van een stof die pijn kunnen verlichten.
- Chronische aandoeningen: Gezondheidsproblemen die langdurig aanwezig zijn en niet vanzelf verdwijnen.
Een realistisch beeld met kanttekeningen
Het onderzoek was groot opgezet en gaf ruimte aan uiteenlopende chronische aandoeningen en leefomstandigheden. De resultaten zijn dus niet afkomstig uit een kunstmatige labomgeving, maar uit situaties die vergelijkbaar zijn met het dagelijks leven van veel patiënten. Dat maakt de uitkomsten bruikbaar voor behandelaars.
Toch kleven er ook beperkingen aan. Er werd geen controlegroep opgenomen, waardoor het niet met zekerheid te zeggen is dat de waargenomen veranderingen uitsluitend te danken zijn aan het gebruik van medicinale cannabis. Andere factoren kunnen een rol hebben gespeeld, zoals levensstijl, verwachtingen of bijkomende behandelingen.
Desondanks wijst de consistente verbetering in pijn, slaap, stemming en algehele belastbaarheid op een therapeutisch effect dat verder onderzocht mag worden. Voor veel mensen lijken de voordelen bovendien al vrij snel na aanvang merkbaar — en die blijven bij een deel langdurig stabiel.
Volgens de onderzoekers biedt dit waardevolle input voor verdere besluitvorming in de medische praktijk en het beleid. De studie draagt bij aan een toenemend aantal gegevens over wat medicinale cannabis op de langere termijn kan betekenen voor mensen die eerder weinig baat hadden bij standaardmedicatie.
Een hoopvolle toekomst voor chronische patiënten
De onderzoekers vatten hun conclusie als volgt samen:
“Dit is veelbelovend nieuws voor patiënten die niet reageren op conventionele medicijnen voor deze aandoeningen.”
Geraadpleegde bronnen:
De onderstaande referenties vormen de inhoudelijke onderbouwing van dit artikel.
- Improvements in health-related quality of life are maintained long-term in patients prescribed medicinal cannabis in Australia: The QUEST Initiative 12-month follow-up observational study” – 2 april 2025
- Met dank aan SciTechDaily
Gerelateerde artikelen
Veelgestelde vragen
Wat zijn de voordelen van medicinale cannabis?
Medicinale cannabis kan helpen bij het verminderen van pijn, vermoeidheid, slapeloosheid, angst en depressie. Het kan je algehele kwaliteit van leven verbeteren.
Is medicinale cannabis veilig?
Zoals bij elk medicijn zijn er mogelijke bijwerkingen. Overleg altijd met je arts om te bepalen of medicinale cannabis geschikt is voor jou.
Voor welke aandoeningen kan medicinale cannabis worden gebruikt?
Medicinale cannabis kan worden gebruikt voor een breed scala aan aandoeningen, waaronder chronische pijn, angst, depressie en slapeloosheid. Het wordt ook gebruikt bij de behandeling van misselijkheid en braken als gevolg van chemotherapie.
Hoe krijg ik een recept voor medicinale cannabis?
Je hebt een recept van een bevoegde arts nodig om medicinale cannabis te verkrijgen. Bespreek je symptomen en behandelopties met je arts.
Zijn er beperkingen op het gebruik van medicinale cannabis?
De wetgeving rondom medicinale cannabis verschilt per regio. Het is belangrijk om op de hoogte te zijn van de lokale wet- en regelgeving.
