Probiotica vormen een belangrijk onderdeel van het interne ecosysteem van je lichaam. Ze ondersteunen het evenwicht van je microbioom en kunnen bijdragen aan een sterker immuunsysteem en het reguleren van ontstekingen. Een gezond lichaam begint vaak met balans op microscopisch niveau.
Dit artikel is een vereenvoudigde en ingekorte versie (600 woorden) van het oorspronkelijke artikel: Hoe probiotica je darmgezondheid in slechts 14 dagen kunnen verbeteren (2200 woorden) en maakt een grondige duik in het onderwerp probiotica. Redactie Goodfeeling.nl
Probiotica, wat zijn ze eigenlijk?
Het gaat om levende bacteriën en/of gisten die van nature in het menselijk lichaam aanwezig zijn. Je lichaam bevat altijd een mix van goede en minder gunstige bacteriën. Wanneer die balans verstoord raakt — bijvoorbeeld bij ziekte — kunnen de schadelijke bacteriën de overhand krijgen. Probiotica helpen om die balans te herstellen door de groei van goede bacteriën te stimuleren. Probiotica voegen niets toe wat er niet hoort te zijn, maar helpen herinneren wat je lichaam al weet.
Waar komen deze nuttige micro-organismen vandaan?
Ze bevinden zich van nature in voedingsmiddelen zoals yoghurt en andere gefermenteerde producten. Bekende bacteriestammen zoals Lactobacillus en Bifidobacterium, en de gist Saccharomyces boulardii, zijn terug te vinden in verschillende delen van het lichaam, waaronder de darmen. Voeding is niet alleen brandstof, maar ook een manier om je innerlijke balans te voeden.
Maar hoe werken probiotica precies?
Ze maken deel uit van het grotere geheel dat het microbioom vormt — een diverse gemeenschap van micro-organismen die samenleven in en op het lichaam. Dit microbioom is te vergelijken met een complex ecosysteem waarin harmonie essentieel is voor gezondheid. Het bestaat uit onder andere:
- Bacteriën
- Schimmels (inclusief gisten)
- Virussen
- Protozoa
Iedereen heeft een uniek microbioom. Zelfs mensen met identiek DNA, zoals tweelingen, hebben verschillende samenstellingen van microben. Voor een microbe om als probioticum te worden beschouwd, moet deze onder andere afkomstig zijn van een menselijke bron, de reis door het spijsverteringskanaal overleven, aantoonbare voordelen bieden en veilig zijn voor consumptie.
Waar in het lichaam vinden we deze microben?
Hoewel de meeste mensen bekend zijn met het effect van probiotica op de darmen, komen deze micro-organismen ook op andere plaatsen in en op het lichaam voor. Denk aan gebieden die direct in contact staan met de buitenwereld, zoals:
- Darmen
- Mond
- Vagina
- Urinewegen
- Huid
- Longen
Gezondheid is een samenwerking tussen binnen en buiten. Probiotica dragen bij aan een stabiele interne omgeving, waarin het lichaam zichzelf kan herstellen wanneer het uit balans raakt.
Maar dat is nog niet alles.
Deze micro-organismen helpen ook bij het ondersteunen van het immuunsysteem en het beperken van ontstekingen. Daarnaast kunnen ze bijdragen aan de vertering van voedsel, het neutraliseren van ongewenste bacteriën, de aanmaak van vitaminen, de bescherming van darmcellen tegen schadelijke invloeden en de verwerking van medicijnen. Mindful eten en bewust kiezen voor voeding die je darmflora ondersteunt, kan bijdragen aan deze processen.
Dit balanceren gebeurt voortdurend en automatisch
Het mooie van het lichaam is dat het deze processen grotendeels zelfstandig uitvoert. Je hoeft geen supplementen te nemen om gezond te blijven. Wel helpt een vezelrijk dieet — bijvoorbeeld met groenten, peulvruchten en volkoren granen — om de natuurlijke balans te ondersteunen. Vezels fungeren als voeding voor de goede bacteriën, waardoor deze zich kunnen vermenigvuldigen.
Er zijn veel soorten bacteriën die als probioticum kunnen worden aangemerkt, maar in de praktijk worden vooral twee groepen veel gebruikt:
- Lactobacillus
- Bifidobacterium
Ook gisten spelen hierin een rol. De meest voorkomende soort gist die als probioticum wordt ingezet, is Saccharomyces boulardii.
Wanneer je overweegt om probiotica supplementen te gebruiken, kies dan bij voorkeur voor producten die goedgekeurd zijn door onafhankelijke instanties zoals de FDA. Let op de specificatie van bacteriestammen en de aangegeven hoeveelheden. Kwaliteit is belangrijker dan kwantiteit als het om supplementen gaat.
Conclusie
Probiotica zijn levende micro-organismen die een rol spelen in het behouden van balans binnen het lichaam. Ze ondersteunen de immuniteit, helpen bij het verminderen van ontstekingen en dragen bij aan een gezond spijsverteringsstelsel. Hoewel yoghurt en andere voedingsbronnen een goede basis kunnen bieden, kan een supplement in sommige situaties uitkomst bieden. Heb je een verzwakt immuunsysteem, gebruik je medicijnen of heb je een chronische aandoening? Overleg dan eerst met je arts. Luisteren naar je lichaam is ook een vorm van zorgen voor je gezondheid.
Gerelateerde artikelen
Veelgestelde vragen
Is het eten van yoghurt voldoende om mijn probiotische inname op peil te houden?
Yoghurt is een goede bron van probiotica, vooral als het bevat de levende culturen Lactobacillus en Bifidobacterium. Het eten van yoghurt in combinatie met een dieet rijk aan vezels en het vermijden van teveel suiker kan helpen om het aantal goede bacteriën in je lichaam op peil te houden. Het kan echter wel nuttig zijn om aanvullende probiotica te nemen, afhankelijk van je persoonlijke gezondheidstoestand en dieet.
Zijn probiotica veilig voor iedereen?
Over het algemeen worden probiotica als veilig beschouwd voor gezonde volwassenen. Echter, als je een zwak immuunsysteem hebt, een chronische ziekte hebt of medicijnen gebruikt, overleg dan met je arts voordat je probiotica gaat gebruiken.
Kan het nemen van probiotica ook bijwerkingen hebben?
Hoewel bijwerkingen van probiotica vaak mild zijn, kunnen ze in sommige gevallen diarree, gas of een opgeblazen gevoel veroorzaken. Als je deze symptomen ervaart, overleg dan met je arts voordat je doorgaat met het gebruik van probiotica.
