Het thema van vandaag draait om de vraag waarom mannen een midlifecrisis doormaken. Dit verschijnsel duikt meestal op in de late dertig of midden veertig. Vaak gaat het om het stereotype beeld: een man die plotseling zijn huwelijk beëindigt, zijn gezin achterlaat, een sportwagen aanschaft, zich omringt met veel jongere vrouwen en steeds vaker de verantwoordelijkheid inruilt voor een impulsiever en onrustiger leven.
Dat vrouwen ook een midlifecrisis kunnen ervaren staat buiten kijf, alleen uit het zich vaak op een andere manier en minder frequent. De factoren die deze omslag voeden, komen namelijk vaker bij mannen voor. Tegelijk geldt: lang niet iedere man krijgt ermee te maken.
Wat ligt er nu werkelijk aan de basis van dit patroon?
Oorzaken van een midlifecrisis: eerste reden
Veel mannen die zo’n crisis ervaren, hebben hun volwassen leven in het teken gezet van plicht, loyaliteit en sociale verwachtingen. Ze deden wat hun ouders van hen vroegen, wat leraren goedkeurden, en later wat werkgevers nodig hadden. Vaak waren ze ook de stabiele factor in hun gezin, zelfs als hun inzet niet altijd werd erkend of gewaardeerd.
Hun levenshouding draaide jarenlang om het voldoen aan normen van buitenaf, soms ten koste van hun eigen wensen. Daar kregen ze waardering en sociale status voor terug, maar het gevoel blijft vaak dat de prijs die ze betaalden hoger was dan de beloning die ze ontvingen.
Oorzaken van een midlifecrisis: tweede reden
Rond het veertigste levensjaar verandert er iets wezenlijks: het besef van sterfelijkheid krijgt een andere lading. Iedereen weet rationeel dat het leven eindig is, maar meestal blijft dat lang een abstract gegeven. Vaak verandert dit wanneer een ouder ernstig ziek wordt of overlijdt, of wanneer iemand zelf voor het eerst een serieuze gezondheidsklap ervaart.
Vanaf dat moment voelt de dood minder ver weg. Waar vroeger ouders of grootouders als een soort buffer fungeerden, staat een man ineens zelf dichter bij de eindstreep. Voor velen verandert sterfelijkheid van een idee in een tastbare realiteit — en dat werkt als katalysator voor vragen over de eigen keuzes en gemiste kansen.
De kracht van zelfzuchtigheid
Iedere man draagt verlangens met zich mee. Wensen om op een bepaalde manier te leven, ervaringen die hij nog wil opdoen voordat het leven eindigt. Wanneer die verlangens jarenlang worden onderdrukt, kan de drang plotseling en fel naar boven komen. Dat hoeft geen ramp te zijn. Het recht om je eigen weg te kiezen hoort bij volwassen verantwoordelijkheid.
Wie echter wil samenleven met anderen die hetzelfde nastreven, heeft een vorm van creatieve zelfzuchtigheid nodig: een manier om de eigen behoeften te volgen en tegelijk rekening te houden met de omgeving. Zonder dat raakt iemand vervreemd van zichzelf, alsof het leven over hem heen walst. De fundamentele vraag blijft: ‘Wat wil ik zelf eigenlijk?’ — en dat is een gezonde en rationele vraag.
Midlifecrisis bij mannen
Het probleem ontstaat wanneer die vraag pas rond het 45e levensjaar gesteld wordt. Veel mannen hebben dan nauwelijks ervaring in het ruimte geven aan eigen verlangens. Vrouwen blijken die oefening vaker en eerder in hun leven te maken. Voor sommige mannen ligt het laatste moment dat ze zichzelf echt toestonden egoïstisch te zijn in hun tienerjaren.
Wanneer iemand dan decennia later alsnog probeert zijn eigen koers te varen, ziet dat er vaak puberaal uit: snelle auto’s, nieuwe relaties, avonturen die meer weghebben van jeugdfantasieën dan van volwassen keuzes. De crisis lijkt daardoor op een sprong terug in de tijd, naar het punt waar ontwikkeling ooit abrupt werd afgebroken.
De noodzaak van zelfzuchtigheid
De vraag rijst: is het verkeerd om zelfzuchtig te zijn? In essentie niet. Zelfzuchtigheid is nauw verbonden met overleven en bloei. Het volledig onderdrukken ervan kan juist meer schade veroorzaken. Natuurlijk kan het doorslaan in egocentrisme en destructie, maar het ontbreken van gezonde zelfzucht leidt er vaak toe dat mensen hun eigen welzijn verwaarlozen. Ze nemen genoegen met minder, zonder echt op te eisen wat hun leven waardevol maakt.
Het belang van zelfvoldoening
Wie in de loop van zijn leven leert omgaan met eigen behoeften, hoeft niet plotseling te ontploffen in kinderlijke verlangens op middelbare leeftijd. Mannen die wel in een crisis belanden, zijn vaak juist meesters in het uitstellen van bevrediging. Ze hebben hun carrière opgebouwd door discipline, doorzettingsvermogen en het telkens naar de achtergrond schuiven van persoonlijke genoegens. Dat leverde resultaten op, maar bracht ook een prijs met zich mee.
Rond hun veertigste komt vaak het besef: wat ik heb opgebouwd, komt uiteindelijk anderen ten goede. Als ik blijf wachten op het juiste moment, wacht ik misschien voor altijd. Dan ontstaat de behoefte om eindelijk een stukje van de eigen taart te proeven, ook al voelt het laat.
Het belang van zelfzorg
Wie lange tijd geen ruimte heeft gemaakt voor eigen genoegens, gaat op latere leeftijd soms te gretig proeven. Het lijkt op een uitgehongerd mens die voor een rijk buffet wordt gezet: de kans is groot dat hij zich verliest en er ziek van wordt. Degene die gewend is zichzelf te voeden, weet beter te doseren en vertrouwt erop dat er later weer kansen komen.
Zo werkt het ook met zelfzorg en voldoening. Het vraagt oefening om in balans te genieten en te stoppen wanneer het genoeg is. Zonder die oefening blijft de kans groot dat onderdrukte verlangens zich in extreme vorm naar buiten dringen.
Creatieve zelfzuchtigheid cultiveren
Wie zijn eigen behoeften voortdurend opzijschuift, loopt het risico dat het verlangen naar voldoening zich later met kracht terugmeldt. Soms leidt dat tot een plotselinge uitbarsting van gulzigheid, een fase die als leermoment kan dienen richting een gezondere omgang met eigen verlangens. Het probleem is alleen dat de heftigheid van zo’n midlifecrisis vaak diepe sporen trekt, waardoor herstel ingewikkeld wordt.
Daar komt bij dat partners of gezinnen niet altijd begrip tonen. Voor veel vrouwen voelt het pijnlijk om hun man te zien veranderen, zeker als zij jarenlang het meest hebben geprofiteerd van zijn offers. Juist daarom is het van belang dat mannen eerder in hun leven leren om creatieve zelfzuchtigheid te ontwikkelen: ruimte maken voor eigen wensen, zonder anderen te verwaarlozen. Door te oefenen in het ervaren en toelaten van voldoening, verkleint de kans op een crisis later in het leven.
Wat betekent dit voor mij?
Mannen die zichzelf al vroeg in hun leven afvragen ‘Wat wil ik?’, hebben een grotere kans om een levensstijl te ontwikkelen die echt bij hen past. Wie onderweg ook leert om voldoening toe te laten, hoeft zich later niet te verliezen in een overdreven inhaalrace. Het is daarom zinvol om stap voor stap een balans te vinden tussen verantwoordelijkheid en persoonlijke verlangens. Dat vergroot de kans op een stabieler en duurzamer gevoel van geluk.
Conclusie
Een midlifecrisis bij mannen ontstaat vaak door onderdrukte zelfzuchtigheid en het jarenlang uitstellen van voldoening. Mannen die hun leven volledig hebben ingericht naar verwachtingen van buitenaf, worden rond hun middelbare leeftijd soms plotseling geconfronteerd met de eindigheid van hun bestaan. Het verlangen om alsnog voor eigen geluk te gaan, kan dan ongecontroleerd en onvolwassen tot uitdrukking komen.
Wie echter vroeg leert om eigen behoeften serieus te nemen en op een evenwichtige manier voor zichzelf te zorgen, verkleint de kans op een crisis op latere leeftijd. Het ontwikkelen van creatieve zelfzuchtigheid en bewuste zelfzorg kan helpen om volwassen zelfontplooiing te bereiken, zonder dat het escaleert in impulsieve keuzes. Zo ontstaat ruimte voor een duurzaam gevoel van voldoening en richting.
Geraadpleegde bronnen:
- De M van Midlife Crisis: wat moet je weten – Psyned
- Midlifecrisis man: 16 kenmerken & symptomen + Oplossing – MannenBrein.nl
- Midlife Crisis in Men: What It Looks Like & How to Cope – Choosing Therapy
- 8 warning signs that a man is having a midlife crisis – The Today Show
- The Midlife Crisis – Psychology Today
Deze artikelen vind je misschien ook interessant
Veelgestelde vragen
Wat is de belangrijkste oorzaak van een midlifecrisis bij mannen?
De combinatie van jarenlang uitstellen van eigen verlangens en het plotselinge besef van sterfelijkheid rond de middelbare leeftijd speelt een grote rol. Dit kan leiden tot een behoefte om verloren tijd in te halen.
Op welke leeftijd ontstaat een midlifecrisis meestal?
De meeste mannen ervaren dit tussen hun late dertiger en midden veertiger jaren, vaak rond de periode dat gezondheid en sterfelijkheid concreter worden.
Kun je een midlifecrisis voorkomen?
Door eerder in het leven aandacht te besteden aan eigen verlangens en te oefenen in zelfzorg en voldoening, verkleint de kans op een plotselinge en heftige crisis op latere leeftijd.
Waarom lijken midlifecrises vaak puberaal gedrag te weerspiegelen?
Omdat sommige mannen al decennia geen ruimte hebben gegeven aan hun persoonlijke wensen, grijpen ze terug op verlangens die ze als tiener hadden. Dit verklaart de focus op snelle auto’s of nieuwe relaties.
Welke rol speelt zelfzorg in dit proces?
Zelfzorg helpt mannen om op een evenwichtige manier met hun behoeften om te gaan. Door dit te oefenen, wordt voorkomen dat verlangens zich later in extreme vorm uiten.
Ontvang je gratis exemplaar van Wie Ben Jij? en krijg inzichten en updates die je helpen bij je persoonlijke groei.
"Antwoorden op de belangrijkste vraag die je jezelf kunt stellen, vanuit een spiritueel filosofisch perspectief."
