Onderzoekers hebben ontdekt dat het gebruik van cannabis bij adolescenten kan leiden tot het dunner worden van de hersenschors.
Hun onderzoek, met zowel MRI-scans als muismodellen, laat zien dat THC, de werkzame stof in cannabis, zorgt voor inkrimping van dendritische structuren in neuronen, die van groot belang zijn voor communicatie en functioneren van de hersenen.
Nu het THC-gebruik onder Noord-Amerikaanse jongeren toeneemt, benadrukt dit onderzoek de noodzaak om de invloed ervan op de hersenontwikkeling te begrijpen en effectieve gezondheidsstrategieën te ontwikkelen.
Volgens een recente studie onder leiding van onderzoekers Graciela Pineyro en Tomas Paus van het CHU Sainte-Justine en de Faculteit Geneeskunde van de Université de Montréal, kan cannabisgebruik bijdragen aan het dunner worden van de hersenschors bij adolescenten.
Het onderzoek, een samenwerking tussen twee teams met unieke benaderingen, toont aan dat THC — tetrahydrocannabinol, het werkzame bestanddeel in cannabis — zorgt voor het krimpen van dendritische uitlopers.
Deze ‘antenneachtige’ structuren in neuronen zijn van groot belang voor de communicatie tussen neuronen. Wanneer THC deze structuren laat krimpen, kunnen bepaalde delen van de hersenschors atrofiëren, wat zorgwekkend is in een fase van cruciale hersenontwikkeling.
“Als we de hersenen vergelijken met een computer, dan zijn de neuronen de centrale verwerker die alle informatie ontvangt via de synapsen en het netwerk van dendrieten,” legt Tomas Paus uit, die ook hoogleraar psychiatrie en neurowetenschappen is aan de Université de Montréal.
“Een afname van de gegevensinvoer naar de centrale verwerker door de dendrieten maakt het voor de hersenen moeilijker om nieuwe dingen te leren, met mensen om te gaan, en om te gaan met nieuwe situaties. Kortom, het maakt de hersenen kwetsbaarder voor alles wat een jong persoon kan meemaken.”
Een meerlagige benadering om het effect beter te begrijpen
Dit project is bijzonder door de aanvullende, meerlagige aard van de gebruikte methoden. “Door de analyse van magnetische resonantiebeelden (MRI) van de hersenen van een groep tieners, hadden we al aangetoond dat jongeren die vóór hun zestiende cannabis gebruikten, een dunnere hersenschors hadden,” verklaart Tomas Paus. “Deze onderzoeksmethode laat ons echter geen conclusies trekken over causaliteit, of over hoe THC precies de hersencellen beïnvloedt.”
Gezien de beperkingen van MRI was de introductie van het muismodel door het team van Graciela Pineyro essentieel.
“Het model maakte het mogelijk om aan te tonen dat THC de expressie van bepaalde genen wijzigt, wat de structuur en functie van synapsen en dendrieten beïnvloedt,” verklaart Graciela Pineyro, ook hoogleraar in de farmaco- en fysiologie aan de Université de Montréal.
“Het resultaat is atrofie van de dendritische structuur, wat kan bijdragen aan het dunner worden van bepaalde delen van de cortex die we hebben waargenomen.”
Verklarende woordenlijst
- Dendritische structuren – Uitlopers van een neuron die signalen ontvangen van andere neuronen.
- Atrofie – Afname van weefselgrootte en functie, vaak door een gebrek aan activiteit.
- Neurowetenschappen – De wetenschap die zich bezighoudt met de structuur en functie van het zenuwstelsel en de hersenen.
- Synapsen – Zenuwverbindingen tussen neuronen waar signalen worden overgedragen.
- Magnetische resonantiebeeldvorming (MRI) – Een techniek die beelden van het lichaam maakt met behulp van magnetische velden en radiogolven.
Interessant is dat deze genen ook bij mensen werden aangetroffen, met name in de dunnere corticale gebieden van adolescenten die met cannabis experimenteerden.
Door hun verschillende onderzoeksmethoden te combineren, konden de twee teams met een hoge mate van zekerheid vaststellen dat de genen die door THC in het muismodel werden beïnvloed, ook verband hielden met het dunner worden van de hersenschors bij adolescenten.
Nu cannabisgebruik onder Nederlands /Europese jongeren toeneemt en commerciële cannabisproducten steeds hogere concentraties THC bevatten, is het essentieel dat we meer inzicht krijgen in hoe deze stof de hersenrijping en het denkvermogen beïnvloedt.
Deze succesvolle samenwerkingsstudie, met geavanceerde technieken in cellulaire en moleculaire biologie, beeldvorming en bio-informatica, is een stap in de juiste richting voor de ontwikkeling van effectieve gezondheidsmaatregelen.
Geraadpleegde bronnen:
- “Cellen en Moleculen als Basis voor Cannabis-gerelateerde Variaties in Corticale Dikte tijdens Adolescentie” door Xavier Navarri, Derek N. Robertson, Iness Charfi, Florian Wünnemann, Antônia Sâmia Fernandes do Nascimento, Giacomo Trottier, Sévérine Leclerc, Gregor U. Andelfinger, Graziella Di Cristo, Louis Richer, G. Bruce Pike, Zdenka Pausova, Graciela Piñeyro en Tomáš Paus, 8 oktober 2024, Journal of Neuroscience. DOI: 10.1523/JNEUROSCI.2256-23.2024
Ook lezen:
Veelgestelde vragen
Wat toont het recente onderzoek aan over cannabisgebruik bij jongeren?
Cannabisgebruik bij adolescenten kan leiden tot een dunnere hersenschors door THC’s invloed op dendritische structuren in neuronen. Dit beperkt hersenontwikkeling en functioneren.
Waarom is de adolescentie een kwetsbare fase voor cannabisgebruik?
Tijdens de adolescentie is de hersenschors nog volop in ontwikkeling, waardoor schadelijke effecten van THC ernstiger zijn en mogelijk langetermijngevolgen hebben.
Wat zijn dendritische structuren en hun functie in de hersenen?
Dendritische structuren ontvangen signalen van andere neuronen en zijn essentieel voor communicatie in de hersenen. THC kan deze structuren aantasten, wat de hersenfunctie verstoort.
Like ons op Facebook om meer artikelen zoals deze in je feed te zien verschijnen die je anders zou missen.
